လူတုိင္းလိုလို၌ စိတ္ဖိစီးမႈ အနည္းႏွင့္ အမ်ားရွိတတ္သည္။ အခ်ဳိ႕က ''စိတ္ဖိစီးမႈဆိုတာ မျဖစ္သင့္ဘူး။ ႀကံဳေတြ႕လာတဲ့ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းလိုက္ရင္ ၿပီးတာပဲလို႔ ဆင္ေျခေပးၾက ျပန္သည္။ သုိ႔ေပမဲ့ ျပႆနာဆိုတာက ေျဖရွင္းတုိင္း ေအာင္ျမင္မႈ မရတတ္ပါ။ စိတ္ဖိစီးမႈ ဆိုတာ ဝီရိယေၾကာင့္ဆိုလွ်င္ စာေမးပြဲအတြက္ စိတ္ဖိစီးမႈ အနည္းငယ္ရွိမွသာ စာက်က္ႏုိင္ပါ လိမ့္မည္။ သုိ႔မွသာ စိတ္ပိုင္းဆုိင္ရာ အေျခအေနမ်ားကိုလည္း ျမႇင့္တင္ႏုိင္မည္ ျဖစ္သည္။
''က်န္းမာျခင္း ဆုိသည္မွာ ေရာဂါေဝဒနာ ကင္းရွင္းၿပီး ကိုယ္အဂၤါခ်ဳိ႕တဲ့မႈ မရွိ႐ံုမွ်မက ကိုယ္က်န္းမာမႈႏွင့္ ျပည့္စံုျခင္း၊ စိတ္ခ်မ္းသာမႈ ရွိျခင္း၊ ပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံမႈ အဆင္ေျပ ေကာင္းမြန္ျခင္းတုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္''ဟု ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ (WHO) က သတ္မွတ္ထားသည့္ အတြက္ စိတ္က ်န္းမာေရးသည္ အေရးႀကီးပါသည္။ စိတ္ႏွင့္ က ်န္းမာေရး က႑ေလာကတြင္ စိတ္ပ်ဳိကိုယ္ႏု ဆိုသလို က်န္းမာျခင္း၊ ခြန္အားသန္စြမ္းျခင္း၊ ႏုပ်ဳိ လန္းဆန္းျခင္းတုိ႔သည္ စိတ္၏ လန္းဆန္းေပ်ာ္ရႊင္မႈ အပူအပင္ကင္းမႈ၊ စိတ္တည္ၿငိမ္မႈတို႔ အေပၚ မူတည္ေနသည္။ စိတ္ညစ္ညဴးျခင္း ပူပင္ေသာက ေရာက္ျခင္း၊ ေၾကာက္လန္႔ျခင္း၊ စိတ္လႈပ္ရွားျခင္း၊ စိတ္ဓာတ္က်ျခင္း တုိ႔သည္ ခႏၶာကိုယ္တြင္ ေျပာင္းလဲမႈ အမ်ဳိးမ်ဳိး ေပၚေပါက္ေစ၍ ေရာဂါ အေထြေထြ ျဖစ္ေပၚလာေစသည္။ ''စိတ္ႏြမ္းလူပန္းျဖစ္ၿပီး ဥပါဒါန္ေၾကာင့္ ဥပဒ္ေရာက္၊ စိတ္ေထာင္းကိုယ္ေၾက'' စသည့္ စကားမ်ားကို ၾကည့္လွ်င္ စိတ္ခ်မ္းသာရန္ လိုအပ္သည္။
စိတ္ေၾကာင့္ျဖစ္သည့္ ေရာဂါမ်ား၊ စိတ္ေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္ လုပ္ငန္းေဆာင္တာ ခ်ဳိ႕တဲ့ျခင္းေၾကာင့္ မသန္စြမ္း ျဖစ္ေစတတ္သည္။ စိတ္ညစ္ညဴးျခင္း၊ စိုးရိမ္ ပူပင္ေသာက လြန္ကဲျခင္း၊ စိတ္လႈပ္ရွားမႈ ျပင္းထန္ျခင္း၊ ေၾကာက္လန္႔ျခင္း၊ ေဒါသထြက္ျခင္း၊ စိတ္ဓာတ္က်ျခင္း စသည့္ ခႏၶာကိုယ္၏ ပံုမွန္လုပ္ငန္း ေဆာင္တာမ်ား ခ်ဳိ႕တဲ့ၿပီး ေဝဒနာအစံုစံု၊ ေရာဂါအဖံုဖံု ျဖစ္ေစတတ္သည္။ အိပ္မေပ်ာ္ျခင္း၊ ေမာပန္းလြယ္ျခင္း၊ အသက္ရွဴမဝျခင္း၊ လည္ေခ်ာင္းနာျခင္း၊ မူးေဝျခင္း၊ ႏွလံုးတုန္ ရင္ခုန္ျခင္း၊ ဇက္ေၾကာထိုး၊ ေနာက္ေၾကာတက္ျခင္း၊ ေခါင္းအံု ေခါင္းကိုက္ျခင္း၊ ႀကိဳ႕ထုိးျခင္း၊ ခႏၶာကိုယ္အႏွံ႕ ၾကြက္တက္ျခင္း၊ မၾကာခဏ ဆီးသြားျခင္း၊ တစ္ကိုယ္လံုး ယားယံျခင္း၊ အင္ပ်ဥ္ထျခင္း၊ ပန္းနာရင္က်ပ္ျခင္း၊ အၿမဲထိတ္လန္႔ ေၾကာက္ရြံ႕ျခင္း၊ အဆုတ္ေရာဂါ ပိုမိုဆိုးရြားလာျခင္း၊ အစာမေၾက ရင္ျပည့္ရင္ကယ္ျခင္း၊ အစာအိမ္ေရာဂါ၊ ေသြးတိုးေရာဂါ၊ ႏွလံုးေရာဂါတို႔ ျဖစ္ျခင္း၊ ႐ုတ္တရက္ ေလျဖတ္ျခင္း၊ ေသြးလန္႔ သတိလစ္ျခင္း၊ ေမ့ေျမာျခင္း စသည့္ ေရာဂါ လကၡဏာမ်ား ျဖစ္ပြားတတ္သည္။ စိတ္ေဝဒနာ ျဖစ္ရျခင္းမ်ဳိး႐ိုး ဗီဇအေနျဖင့္ အခ်ဳိ႕စိတ္ေရာဂါမ်ား၊ စိတ္ကစဥ့္ကလ်ား ေရာဂါမ်ားသည္ မ်ဳိး႐ိုးလိုက္တတ္သည္။ စိတ္ဓာတ္ ေပ်ာ့ညံ့သူသည္ ပတ္ဝန္းက်င္ လႈံ႕ေဆာ္မႈ ဒဏ္မခံႏုိင္ျဖစ္ၿပီး စိတ္ေရာဂါ ျဖစ္တတ္သည္။ စိတ္ပိုင္းအေျခ အေနတံု႔ ျပန္မႈမ်ားလွ ်င္ ပိုဆိုးတတ္သည္။ ပတ္ဝန္းက ်င္က ေစာင့္ၾကည့္ခံရလွ်င္၊ စတာ ေနာက္တာမ်ားလွ်င္ ပို၍ ႐ူးတတ္သည္။ ငွက္ဖ်ား၊ တိုက္ဖြိဳက္၊ ေအအုိင္ဒီအက္စ္ႏွင့္ အရက္စြဲေရာဂါ စသည့္ ေရာဂါေၾကာင့္ စိတ္ကို ဆုိးရြားေစသည္။ ဦးေႏွာက္ ကင္ဆာေရာဂါ၊ ေသြးတိုးေရာဂါ၊ ႏွလံုးေရာဂါ၊ အသည္းေရာင္ေရာဂါႏွင့္ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါ တို႔ေၾကာင့္ ပိုမိုဆုိးရြား လာေစသည္။ ကာလသားေရာဂါသုိ႔ ကုသမႈ မပီျပင္လွ်င္ ဦးေႏွာက္အတြင္းသုိ႔ တီဘီပိုး ေရာက္ရွိလွ်င္ စိတ္ေဖာက္ျပန္တတ္သည္။ ငယ္ရြယ္စဥ္က လက္ေဝွ႔၊ ေဘာလံုး၊ သိုင္းကစား နည္းမ်ား ကစားျခင္းသည္ အသက္ႀကီးလွ်င္ ဦးေႏွာက္ ထိခိုက္တတ္သည္။ ကေလးမ်ား မၾကာခဏ အျပင္းဖ်ားကာ တက္လွ်င္ ဦးေႏွာက္ ထိခိုက္ေစတတ္သည္။ အဆိပ္အေတာက္ ဥပမာ- အဆိပ္သင့္ျခင္း၊ သတၱဳဓာတ္မ်ားျခင္း တုိ႔ေၾကာင့္ အဆိပ္သင့္၍ စိတ္ထိခိုက္ ေစႏုိင္သည္။ အရက္ႏွင့္ မူးယစ္ေဆးစြဲျခင္းသည္ ၾကာလွ်င္ ဦးေႏွာက္ရွိ ဆဲလ္ငယ္မ်ား ပ်က္စီးျခင္း၊ စိတ္ထိခိုက္နာၾကည္း ဖြယ္ရာမ်ားေၾကာင့္ စိတ္ေဝဒနာ ျဖစ္ၾကရေပရာ မိမိစိတ္ကို ျပဳျပင္ယူၿပီး ဆႏၵ ́ျပင္းျပမႈမ်ားကို ေလွ်ာ့ခ်ကာ ေရာဂါရွိလွ်င္လည္း ေပ်ာက္ကင္းေအာင္ ကုသရပါမည္။
+Myawady Health+
လူတုိင္းလိုလို၌ စိတ္ဖိစီးမႈ အနည္းႏွင့္ အမ်ားရွိတတ္သည္။ အခ်ဳိ႕က ''စိတ္ဖိစီးမႈဆိုတာ မျဖစ္သင့္ဘူး။ ႀကံဳေတြ႕လာတဲ့ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းလိုက္ရင္ ၿပီးတာပဲလို႔ ဆင္ေျခေပးၾက ျပန္သည္။ သုိ႔ေပမဲ့ ျပႆနာဆိုတာက ေျဖရွင္းတုိင္း ေအာင္ျမင္မႈ မရတတ္ပါ။ စိတ္ဖိစီးမႈ ဆိုတာ ဝီရိယေၾကာင့္ဆိုလွ်င္ စာေမးပြဲအတြက္ စိတ္ဖိစီးမႈ အနည္းငယ္ရွိမွသာ စာက်က္ႏုိင္ပါ လိမ့္မည္။ သုိ႔မွသာ စိတ္ပိုင္းဆုိင္ရာ အေျခအေနမ်ားကိုလည္း ျမႇင့္တင္ႏုိင္မည္ ျဖစ္သည္။
''က်န္းမာျခင္း ဆုိသည္မွာ ေရာဂါေဝဒနာ ကင္းရွင္းၿပီး ကိုယ္အဂၤါခ်ဳိ႕တဲ့မႈ မရွိ႐ံုမွ်မက ကိုယ္က်န္းမာမႈႏွင့္ ျပည့္စံုျခင္း၊ စိတ္ခ်မ္းသာမႈ ရွိျခင္း၊ ပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံမႈ အဆင္ေျပ ေကာင္းမြန္ျခင္းတုိ႔ ျဖစ္ပါတယ္''ဟု ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ (WHO) က သတ္မွတ္ထားသည့္ အတြက္ စိတ္က ်န္းမာေရးသည္ အေရးႀကီးပါသည္။ စိတ္ႏွင့္ က ်န္းမာေရး က႑ေလာကတြင္ စိတ္ပ်ဳိကိုယ္ႏု ဆိုသလို က်န္းမာျခင္း၊ ခြန္အားသန္စြမ္းျခင္း၊ ႏုပ်ဳိ လန္းဆန္းျခင္းတုိ႔သည္ စိတ္၏ လန္းဆန္းေပ်ာ္ရႊင္မႈ အပူအပင္ကင္းမႈ၊ စိတ္တည္ၿငိမ္မႈတို႔ အေပၚ မူတည္ေနသည္။ စိတ္ညစ္ညဴးျခင္း ပူပင္ေသာက ေရာက္ျခင္း၊ ေၾကာက္လန္႔ျခင္း၊ စိတ္လႈပ္ရွားျခင္း၊ စိတ္ဓာတ္က်ျခင္း တုိ႔သည္ ခႏၶာကိုယ္တြင္ ေျပာင္းလဲမႈ အမ်ဳိးမ်ဳိး ေပၚေပါက္ေစ၍ ေရာဂါ အေထြေထြ ျဖစ္ေပၚလာေစသည္။ ''စိတ္ႏြမ္းလူပန္းျဖစ္ၿပီး ဥပါဒါန္ေၾကာင့္ ဥပဒ္ေရာက္၊ စိတ္ေထာင္းကိုယ္ေၾက'' စသည့္ စကားမ်ားကို ၾကည့္လွ်င္ စိတ္ခ်မ္းသာရန္ လိုအပ္သည္။
စိတ္ေၾကာင့္ျဖစ္သည့္ ေရာဂါမ်ား၊ စိတ္ေၾကာင့္ ခႏၶာကိုယ္ လုပ္ငန္းေဆာင္တာ ခ်ဳိ႕တဲ့ျခင္းေၾကာင့္ မသန္စြမ္း ျဖစ္ေစတတ္သည္။ စိတ္ညစ္ညဴးျခင္း၊ စိုးရိမ္ ပူပင္ေသာက လြန္ကဲျခင္း၊ စိတ္လႈပ္ရွားမႈ ျပင္းထန္ျခင္း၊ ေၾကာက္လန္႔ျခင္း၊ ေဒါသထြက္ျခင္း၊ စိတ္ဓာတ္က်ျခင္း စသည့္ ခႏၶာကိုယ္၏ ပံုမွန္လုပ္ငန္း ေဆာင္တာမ်ား ခ်ဳိ႕တဲ့ၿပီး ေဝဒနာအစံုစံု၊ ေရာဂါအဖံုဖံု ျဖစ္ေစတတ္သည္။ အိပ္မေပ်ာ္ျခင္း၊ ေမာပန္းလြယ္ျခင္း၊ အသက္ရွဴမဝျခင္း၊ လည္ေခ်ာင္းနာျခင္း၊ မူးေဝျခင္း၊ ႏွလံုးတုန္ ရင္ခုန္ျခင္း၊ ဇက္ေၾကာထိုး၊ ေနာက္ေၾကာတက္ျခင္း၊ ေခါင္းအံု ေခါင္းကိုက္ျခင္း၊ ႀကိဳ႕ထုိးျခင္း၊ ခႏၶာကိုယ္အႏွံ႕ ၾကြက္တက္ျခင္း၊ မၾကာခဏ ဆီးသြားျခင္း၊ တစ္ကိုယ္လံုး ယားယံျခင္း၊ အင္ပ်ဥ္ထျခင္း၊ ပန္းနာရင္က်ပ္ျခင္း၊ အၿမဲထိတ္လန္႔ ေၾကာက္ရြံ႕ျခင္း၊ အဆုတ္ေရာဂါ ပိုမိုဆိုးရြားလာျခင္း၊ အစာမေၾက ရင္ျပည့္ရင္ကယ္ျခင္း၊ အစာအိမ္ေရာဂါ၊ ေသြးတိုးေရာဂါ၊ ႏွလံုးေရာဂါတို႔ ျဖစ္ျခင္း၊ ႐ုတ္တရက္ ေလျဖတ္ျခင္း၊ ေသြးလန္႔ သတိလစ္ျခင္း၊ ေမ့ေျမာျခင္း စသည့္ ေရာဂါ လကၡဏာမ်ား ျဖစ္ပြားတတ္သည္။ စိတ္ေဝဒနာ ျဖစ္ရျခင္းမ်ဳိး႐ိုး ဗီဇအေနျဖင့္ အခ်ဳိ႕စိတ္ေရာဂါမ်ား၊ စိတ္ကစဥ့္ကလ်ား ေရာဂါမ်ားသည္ မ်ဳိး႐ိုးလိုက္တတ္သည္။ စိတ္ဓာတ္ ေပ်ာ့ညံ့သူသည္ ပတ္ဝန္းက်င္ လႈံ႕ေဆာ္မႈ ဒဏ္မခံႏုိင္ျဖစ္ၿပီး စိတ္ေရာဂါ ျဖစ္တတ္သည္။ စိတ္ပိုင္းအေျခ အေနတံု႔ ျပန္မႈမ်ားလွ ်င္ ပိုဆိုးတတ္သည္။ ပတ္ဝန္းက ်င္က ေစာင့္ၾကည့္ခံရလွ်င္၊ စတာ ေနာက္တာမ်ားလွ်င္ ပို၍ ႐ူးတတ္သည္။ ငွက္ဖ်ား၊ တိုက္ဖြိဳက္၊ ေအအုိင္ဒီအက္စ္ႏွင့္ အရက္စြဲေရာဂါ စသည့္ ေရာဂါေၾကာင့္ စိတ္ကို ဆုိးရြားေစသည္။ ဦးေႏွာက္ ကင္ဆာေရာဂါ၊ ေသြးတိုးေရာဂါ၊ ႏွလံုးေရာဂါ၊ အသည္းေရာင္ေရာဂါႏွင့္ ေက်ာက္ကပ္ေရာဂါ တို႔ေၾကာင့္ ပိုမိုဆုိးရြား လာေစသည္။ ကာလသားေရာဂါသုိ႔ ကုသမႈ မပီျပင္လွ်င္ ဦးေႏွာက္အတြင္းသုိ႔ တီဘီပိုး ေရာက္ရွိလွ်င္ စိတ္ေဖာက္ျပန္တတ္သည္။ ငယ္ရြယ္စဥ္က လက္ေဝွ႔၊ ေဘာလံုး၊ သိုင္းကစား နည္းမ်ား ကစားျခင္းသည္ အသက္ႀကီးလွ်င္ ဦးေႏွာက္ ထိခိုက္တတ္သည္။ ကေလးမ်ား မၾကာခဏ အျပင္းဖ်ားကာ တက္လွ်င္ ဦးေႏွာက္ ထိခိုက္ေစတတ္သည္။ အဆိပ္အေတာက္ ဥပမာ- အဆိပ္သင့္ျခင္း၊ သတၱဳဓာတ္မ်ားျခင္း တုိ႔ေၾကာင့္ အဆိပ္သင့္၍ စိတ္ထိခိုက္ ေစႏုိင္သည္။ အရက္ႏွင့္ မူးယစ္ေဆးစြဲျခင္းသည္ ၾကာလွ်င္ ဦးေႏွာက္ရွိ ဆဲလ္ငယ္မ်ား ပ်က္စီးျခင္း၊ စိတ္ထိခိုက္နာၾကည္း ဖြယ္ရာမ်ားေၾကာင့္ စိတ္ေဝဒနာ ျဖစ္ၾကရေပရာ မိမိစိတ္ကို ျပဳျပင္ယူၿပီး ဆႏၵ ́ျပင္းျပမႈမ်ားကို ေလွ်ာ့ခ်ကာ ေရာဂါရွိလွ်င္လည္း ေပ်ာက္ကင္းေအာင္ ကုသရပါမည္။
+Myawady Health+
No comments:
Post a Comment