==ျပည္တြင္းစစ္ေဘးသင့္ခံရတဲ့နိုင္ငံ(သို ့)ဆီးရီးယား==

>

ယခုအခါ ဆီးရီးယားျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ပြားလာခဲ့သည္မွာေလးႏွစ္ေက ်ာ ္ ရွိလာၿပီျဖစ္သည္။ ျပည္တြင္း စစ္ေဘးဒဏ္ေၾကာင့္ ဆီးရီးယားႏိ ုင္ငံတြင္ လူေပါင္း ၂၅၀၀၀၀ ေက ်ာ ္ေသဆံ ုးခဲ ့ရၿပီး ေသဆံ ုးသူမ်ားအနက္ ထက္၀က္ခန္ ႔မွာအျပစ္မဲ့အရပ္သားမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ ထိ ု ႔ျပင္ ကုလသမဂ္ၢ၏ ခန္ ႔မွန္းခ်က္မ်ားအရ ဆီးရီးယား ႏိ ုင္ငံသားရွစ္သန္းနီးပါးမွာ အိုးအိမ္မ်ားကိုစြန္ ႔ခြ ာ ထြက္ေျပးသြ ားခဲ ့ၾကၿပီး ေလးသန္းခန္ ႔မွာ အိမ္နီးခ်င္း ႏိ ုင္ငံမ်ားသိ ု ႔ စစ္ေျပးဒုက္ၡသည္မ်ားအျဖစ္ ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ေနၾကရသည္။ အိုးမဲ့အိမ္မဲ ့ႏွင္ ့ စစ္ေျပးဒုက္ၡသည္ စုစုေပါင္းမွာ၁၂ သန္းခန္ ႔ရွ ိေနသည့္အတြက္ စစ္မျဖစ္ပြားမီက ဆီးရီးယားႏိ ုင္ငံလူဦးေရ ၂၃ သန္း၏ တစ္၀က္ေက ်ာ ္ရွိေနသည္။ ထု ိ ႔ေၾကာင္ ့ လူသားခ်င္းစာနာ ေထာက္ထားမႈဆိ ုင္ရာ အကူအညီမ်ားေပးအပ္ႏိ ုင္ေရး အတြက္လည္း အခက္အခဲျဖစ္ေနသည္။ ဆီးရီးယား ပဋိပက္ၡသည္ ဆီးရီးယားလူ ႔အဖြ ဲ ႕အစည္း၊ အေျခခံအေဆာက္အအံ ုမ်ား၊ သမိ ုင္းအစဥ္အလာႀကီးမား သည့္ ယဥ္ေက ်းမႈအေမြအႏွစ္ အေဆာက္အအံ ုမ်ား၊ စီးပြ ားေရး စသည္ ့က႑အေတာ္မ်ားမ်ားအေပၚ ဆိ ုးက ်ဳိး သက္ေရာက္မႈမ်ား ျပင္းျပင္းထန္ထန္ထိခိ ုက္နစ္နာခဲ ့ရ သည္။ ျပည္တြင္းစစ္မျဖစ္ပြားမီက ဆီးရီးယားႏိ ုင္ငံသည္ စိုက္ပ်ဳိးေရးကိ ုအေျခခံသည္ ့ စီးပြ ားေရးျဖင့္ အေရွ ့အလယ္ပိ ုင္း ေဒသတြင္ ၀င္ေငြအလယ္အလတ္ရွ ိသည့္ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံျဖစ္ခဲ့ၿပီး စက္မႈလက္မႈလုပ္ငန္းမ်ား၊ ေရနံတင္ပိ ု ႔ေရာင္းခ်မႈ၊ ကုန္သြယ္မႈ၊ ခရီးသြ ားလုပ္ငန္း၊ ေကာင္းမြန္သည့္ က ်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈႏွင့္ ပညာေရးအဆင္ ့အတန္းျမင္ ့မားသည္ ့ ႏိ ုင္ငံျဖစ္ခဲ ့သည္။

သို ႔ေသာ္လည္း ယခုအခါ ေလးႏွစ္ေက ်ာ ္ျဖစ္ပြ ားခဲ ့ သည္ ့ ျပည္တြင္းစစ္ေဘးဒဏ္ေၾကာင္ ့ အစစအရာရာ ေျပာင္းလဲသြ ားခဲ ့ရၿပီျဖစ္သည္။ စစ္ေဘးဒုက္ၡေၾကာင္ ့ ဆီးရီးယားျပည္သူတိ ု ႔မွာ ၀င္ေငြမ်ားက်ဆင္းၿပီး အသက္ ေမြး၀မ္းေက်ာင္းျပဳႏိ ုင္ေရးအတြက္ မိသားစု၀င္မ်ား၏ အေျခခံလိ ုအပ္မ်ားရရွ ိေရးကိ ုပင္ ႐ုန္းကန္လႈပ္ရွ ားေနၾက ရသည္။ ျပည္တြင္းစစ္၏ အက ်ဳိးဆက္အျဖစ္ နယ္ပယ္ က႑အသီးသီးတြင္ ဆံ ုး႐ႈ ံးနစ္နာမႈမ်ားကို ေလ့လာ ၾကည္ ့ရလ ်ွင္- စီးပြ ားေရး ျပည္တြင္းစစ္စတင္ျဖစ္ပြားကတည္းက ဆီးရီး ယားႏိ ုင္ငံ၏ စီးပြားေရးက႑ထုတ္လုပ္ႏိ ုင္စြမ္းမွာ၈၀ ရာခိ ုင္ႏႈန္းနီးပါး ဆံုး႐ႈ ံးနစ္နာခဲ ့ရၿပီးျဖစ္သည္။ ယခု ေလာေလာဆယ္ ျပည္တြင္းစစ္ရပ္စဲသြားၿပီး ႏွစ္စဥ္ ဂ်ီဒီပီ ပ်မ္းမွ်ငါးရာခိ ုင္ႏႈန္း ပံ ုမွန္တိ ုးတက္သြ ားလ ်ွင္ပင္ ဆီးရီးယားႏိ ုင္ငံအေနျဖင္ ့ ၂၀၁၀ ျပည္ ့ႏွစ္က စီးပြ ားေရး အဆင္ ့အတန္းအေနအထားအတိ ုင္း ျပန္လည္ေရာက္ရွ ိ ႏိ ုင္ရန္ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ ခန္ ႔ အခ်ိန္ယူရဦးမည္ျဖစ္သည္။ ဆီးရီးယားႏိ ုင္ငံ၏ စီးပြ ားေရးမွာ ပ်က္စီးဆံ ုး႐ႈ ံးမႈတန္ဖိ ုး ႀကီးႀကီးမားမား ျဖစ္ပြ ားခဲ ့ရသည္ ့အတြက္ ရလဒ္အေနျဖင္ ့ လုပ္ငန္းမ်ားပိတ္သိမ္းျခင္း၊ ေဒ၀ါလီခံျခင္း၊ေလေၾကာင္း လိ ုင္းမ်ား ရပ္နားထားရျခင္း၊ စီးပြ ားေရးဆိ ုင္ရာ အေျခခံအေဆာက္အအံ ုမ်ား တိ ုက္ခိ ုက္ခံရျခင္းႏွင့္ ဖ်က္ဆီးခံရျခင္းတိ ု႔ ျဖစ္ေပၚခဲ ့သည္။ ယခင္က ဆီးရီး ယားႏိုင္ငံသည္ ေရနံႏွင္ ့သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ထုတ္လုပ္ မႈတြင္ ထိပ္တန္းႏိ ုင္ငံတစ္ႏိ ုင္ငံ ျဖစ္ခဲ ့ေသာ္လည္း ျပည္တြင္းစစ္ စတင္ျဖစ္ပြားကတည္းက ထုတ္လုပ္မႈမ်ား သိသိသာသာ က ်ဆင္းခဲ ့သည္။ ဆီးရီးယားႏိုင္ငံသည္ ေရနံတင္ပို ႔ေရာင္းခ်ႏိုင္ျခင္း မရွိေတာ့သည္ ့အတြက္ ရလဒ္အေနျဖင့္ ဆီးရီးယား အစိ ုးရသည္ စြမ္းအင္က႑မွရရွ ိသည္ ့ ဘ႑ာေငြမ်ား သိသိသာသာက ်ဆင္းသြားခဲ ့ရသည္။ စိ ုက္ပ်ဳိးေရးက႑ တြင္လည္း ဆုတ္ယုတ္က ်ဆင္းလ ်က္ရွ ိၿပီး စားကုန္ ေသာက္ကုန္မ်ား အထူးသျဖင့္ ဂ်ဳံအေပၚမွ ီခိ ုအားထား ေနရမႈျမင့္တက္လာလ ်က္ရွိသည္။

ယခုအခါ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းအမ်ားစုမွာတန္ဖိ ုးႀကီး မားသည္ ့ ႏိ ုင္ငံျခားသြင္းကုန္ပစ္ၥည္းမ်ားအေပၚမွီခို အားထားေနရသည္။ ဆီးရီးယားေငြေၾကးတန္ဖိ ုးမွာ ဆက္လက္ေလ ်ာ့က ်ေနၿပီး အေမရိကန္ေဒၚလာေငြေၾကးမွာ ျမင့္တက္ေနသည္ ့အတြက္ အခ်ဳိ ႕ကုန္သည္မ်ား၊ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္မ်ားက ဆီးရီးယားေငြေၾကးေပါင္ကိ ု လက္မခံ လိ ုဘဲ ျငင္းဆန္ေနၾကသည္။ စီးပြ ားေရးတြင္ အဆိ ုးရြ ား ဆံ ုးမွ ာ အလုပ္သမားအင္အား ၄၈ ဒသမ ၈ ရာခိ ုင္ႏႈန္းမွာလုပ္လက္မဲ ့ျဖစ္ေနျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ဆီးရီးယားလူဦးေရ ထက္၀က္ေက်ာ္မွ ာ ဆင္းရဲခ်ဳိ ႕တဲ ့စြ ာ ေနထိ ုင္ေနၾကရၿပီး လူဦးေရ ၄ ဒသမ ၄ သန္းမွာ(ဆီးရီးယားလူဦးေရ ငါးပံ ုတစ္ပံ ု ) အဖတ္ဆယ္မရေလာက္ေအာင္ ခၽြတ္ၿခံ ဳက် ဆင္းရဲတြင္းနက္လ်က္ရွ ိၾကသည္။ အေျခခံအေဆာက္ အအံ ုမ်ား ျပည္တြင္းစစ္၏ ဒဏ္ရာဒဏ္ခ်က္မ်ားမွ ာ အေျခခံ အေဆာက္အအံုမ်ား ပ်က္စီးဆုံး႐ႈံးျခင္းျဖစ္သည္။ လက္နက္ကိ ုင္ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ ႕အစည္းမ်ားက ပစ္မွတ္ ထားတိ ုက္ခိ ုက္မႈမ်ားေၾကာင္ ့လည္း အေျခခံအေဆာက္ အအံ ုမ်ား ပ်က္စီးရသည္။ အမ်ားဆံုးပ်က္စီးသည္ ့ က႑ မ်ားမွ ာ လ ်ွပ္စစ္ဓာတ္အားလိ ုင္းမ်ား၊ ေရပိ ုက္လိ ုင္းမ်ား၊ ဆည္ေျမာင္းတာတမံမ်ား၊ ေရနံခ်က္စက္႐ံ ုမ်ား၊ ပညာေရး အေဆာက္အအံုမ်ားႏွင္ ့ စိုက္ပ်ဳိးေရးဆိုင္ရာ အေျခခံ အေဆာက္အအံုမ်ားျဖစ္သည္။ ဆီးရီးယားကေလးငယ္ မ်ားမွာလည္း စာသင္ေက ်ာင္းမ်ားႏွင့္ ႏွစ္အတန္ၾကာ ေ၀းကြာခဲ့ရၿပီးျဖစ္သည္။ ဆီးရီးယားႏိုင္ငံရွိ ေဆး႐ံု ေဆးခန္း ၃၇ ရာခိ ုင္ႏႈန္းမွာ ဖ်က္ဆီးခံခဲ ့ရၿပီးေနာက္ထပ္ ၂၀ ရာခိ ုင္ႏႈန္းမွာ ျပည္တြင္းစစ္ကာလ အတြင္း ပ်က္စီး သြားခဲ့ရေၾကာင္း ကမ္ၻာ့က ်န္းမာေရးအဖြဲ ႕က ခန္ ႔မွန္း ထားသည္။ ျပည္သူမ်ားအတြက္ က ်န္းမာေရးေစာင္ ့ေရွ ာက္ ေပးႏိ ုင္မႈ ဆိ ုးရြ ားလ ်က္ရွ ိၿပီး အမ်ားစုမွာ ေဆး၀ါးကုသ နည္းအေျခခံေလာက္သာ တတ္ေျမာက္ထားသည္ ့ ေဒသခံ ေစတနာ့၀န္ထမ္းမ်ားျဖင္ ့သာ ကုသမႈခံယူေနၾကရသည္။ ဆီးရီးယားအစိုးရတပ္ႏွင္ ့ သူပုန္မ်ား၊ အိ ုင္အက္စ္ အဖြဲ ႕မ်ားၾကား တိ ုက္ပြ ဲမ်ား ျပင္းထန္စြာျဖစ္ပြားေနမႈ ေၾကာင္ ့ လ ်ွပ္စစ္မီးႏွင့္ ေရမွ ာမၾကာခဏ ျပတ္ေတာက္ လ ်က္ရွိသည္။ ထိ ု႔ျပင္ ဆီးရီးယားႏိ ုင္ငံ၏ ေရနံႏွင္ ့ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ ႕ စူးစမ္းရွ ာေဖြေရးလုပ္ငန္းမ်ားကိ ုလည္း အကန္ ႔အသတ္မရွိရပ္ဆိုင္းထားသည္။ တိုက္ပြ ဲမ်ား ရပ္စဲသြ ားသည္ ့တိ ုင္ေအာင္ ဆီးရီးယားႏိ ုင္ငံ၏ စြမ္းအင္ က႑မွာ ျပည္တြင္းစစ္မျဖစ္ပြ ားမီက အေျခအေနမ်ဳိး ျပန္လည္ေရာက္ရွ ိေအာင္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြ ာ အခ်ိန္ယူ ျပင္ဆင္ရဦးမည္ျဖစ္သည္။ ဆီးရီးယားႏိ ုင္ငံ၏ ျပည္တြင္း ေရနံပိ ုက္လိ ုင္းကြန္ရက္မွာေကာင္း မြန္စြ ာတည္ေဆာက္ ထားၿပီး အေကာင္းဆံ ုးအသံ ုးခ်ႏိုင္ခဲ ့ေသာ္လည္း ယခု အခါ ျပည္တြင္းစစ္ႏွင္ ့ အဖ်က္အေမွ ာင္ ့လုပ္ရပ္မ်ားေၾကာင္ ့ ဆိ ုးဆိ ုးရြ ားရြ ားပ်က္စီးသြ ားခဲ့ရၿပီျဖစ္သည္။ ယဥ္ ေက ်းမႈႏွင္ ့ လူမႈေရး ဆီးရီးယားႏိုင္ငံ၏ သမိ ုင္းတန္ဖိုးႀကီးမားလွသည္ ့ ေရွးေဟာင္းအေဆာက္အအံ ုမ်ား၊ ေနရာမ်ားကိ ု အိ ုင္ အက္စစ္ေသြးႂကြမ်ားက ရည္ရြယ္ခ်က္ရွ ိရွ ိ ပစ္မွတ္ထား တိ ုက္ခိ ုက္ဖ်က္ဆီးလ ်က္ရွ ိသည္။ ဆီးရီးယားႏိ ုင္ငံရွ ိ ျပတိ ုက္မ်ား ပ်က္စီးဆံ ုး႐ႈ ံးရျခင္းသည္လည္း စိ ုးရိမ္ရသည္ ့ အေၾကာင္းတစ္ခုျဖစ္ၿပီး ယဥ္ေက ်းမႈတန္ဖိ ုးပမာဏ ႀကီးႀကီးမားမား ဆံ ုး႐ႈ ံးခဲ ့ရၿပီးျဖစ္သည္။ လက္နက္ကိ ုင္ ပဋိပက္ၡမ်ားၾကားတြင္ ျပတိ ုက္အေဆာက္အအံ ုမ်ား ထိခိ ုက္ပ်က္စီးမႈမ်ားလည္းရွ ိခဲ ့သည္။ ဆီးရီးယားႏိ ုင္ငံ၏ ယဥ္ေက ်းမႈအေမြအႏွစ္ပစ္ၥည္းမ်ားမွာေမွာင္ခိ ုေစ်းကြက္ ႏွင္ ့ ပုဂ္ၢလိကစုေဆာင္းသူမ်ားထံတြင္ ေပ်ာက္ဆံ ုးသြ ားခဲ ့ ရၿပီျဖစ္သည္။ ျဖစ္ပြားလ ်က္ရွိသည္ ့ ဆူပူအၾကမ္းဖက္ တိ ုက္ခိ ုက္မႈမ်ားကိ ု ထိန္းခ်ဳပ္တားဆီးႏိ ုင္ျခင္း မရွ ိလ ်ွင္ ဆီးရီးယားလူ ႔အဖြ ဲ ႕အစည္းသည္ အစိတ္စိတ္အျမႊ ာျမႊ ာ ၿပိ ဳကြ ဲပ်က္စီးသြ ားၿပီး ကြ ဲျပားျခားနားသည္ ့ ကမ္ၻ ာတစ္ခု ဖန္တီးေပးလိ ုက္သလိ ုျဖစ္ဖြယ္ရွိသည္။ အရာရာေျပာင္းလဲသြ ားၿပီး ဆီးရီးယားျပည္သူမ်ား အတြက္ စိတ္ေ၀ဒနာဒဏ္ရာဒဏ္ခ်က္မ်ားမွာနက္နက္ ႐ိႈင္း႐ိႈင္းက ်န္ရစ္ေနမည္ျဖစ္သည္။ တစ္ခ်ိန္က တက္တက္ႂကြႂကြျဖင္ ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိ ု ခ်စ္ျမတ္ႏိ ုးသည္ ့ လူ ႔အဖြ ဲ့အစည္းတြင္ ယခုအခါ အမုန္းတရားနာၾကည္း စိတ္မ်ားျပည့္ေနၿပီး ကြ ဲျပားသည္ ့ လူမ်ဳိးစုမ်ားၾကားတြင္ လည္း သံသယစိတ္မ်ားေၾကာင္ ့ အတူယွဥ္တြ ဲေနထိ ုင္ရန္ ေမွ်ာ္လင္ ့ႏိ ုင္မည္ မဟုတ္ေတာ့ေပ။ ယင္းတိ ု ႔မွာ ထင္သာျမင္သာေသာ ဆံ ုး႐ႈ ံးနစ္နာမႈမ်ား ျဖစ္သည္။ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ တိ ုးတက္စည္ပင္ လာခဲ ့သည္ ့ ဆီးရီးယားႏိ ုင္ငံ၏ ဖြ ံ႕ၿဖိ ဳးမႈအညႊန္းကိန္းမ်ား ႏွင္ ့ အရာအားလံ ုးမွာ ဆံ ုး႐ႈ ံးပ်က္စီးသြား ခဲ ့ရသည္။ ႏိ ုင္ငံ ေရးႏွင္ ့ ဖြ ံ့ၿဖိ ဳးတိ ုးတက္မႈမ်ား အံ ့ၾသရေလာက္ေအာင္ စြမ္းေဆာင္ႏိ ုင္ခဲ ့လ ်ွင္ပင္ ယခင္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈအညႊန္းကိန္း မ်ားသိ ု ႔ ျပန္လည္ေရာက္ရွိေအာင္ ႏွစ္မ်ားစြာ အခ်ိန္ယူ ေဆာင္ရြက္ရမည္ျဖစ္သည္။ သိ ု ႔ေသာ္လည္း ယခင္ကဲ ့သိ ု ႔ တက္ႂကြသည္ ့ စိတ္ဓာတ္မ်ား၊ အားမာန္မ်ား ဆီးရီး ယားတြင္ မရွ ိေတာ့ေပ။ ယခုျဖစ္ပြားေနသည္ ့ ျပည္တြင္းစစ္ကိ ု အခ်ိန္ကသာလ ်ွင္ အႏိုင္၊ အ႐ႈံး ဆံ ုးျဖတ္ေပးသြားမည္ျဖစ္သည္။ သို ႔ေသာ္ ေသခ်ာမႈတစ္ခုမွာဆီးရီးယားႏိ ုင္ငံသည္ ရွင္သန္ရပ္တည္ႏိ ုင္ေရးအတြက္ ႐ုန္းကန္ေနရျခင္းကိ ုပင္ ဆံ ုး႐ႈ ံးသြ ားခဲ ့ၿပီးျဖစ္သည္။ ေနာင္လာမည္ ့ ဆီးရီးယား မ်ဳိးဆက္သစ္မ်ားအေနျဖင္ ့ တစ္ခ်ိန္က ဆီးရီးယားဟုေခၚ သည္ ့ ႏိ ုင္ငံတစ္ႏိ ုင္ငံ ဤကမ္ၻ ာေပၚတြင္ တည္ရွ ိခဲ ့ဖူးသည္ ဟူေသာ ပံ ုျပင္မ်ားကိ ုသာ နားေထာင္ရလိမ္ ့မည္ျဖစ္သည္။ 

+ထြန္းေတာက္+

ယခုအခါ ဆီးရီးယားျပည္တြင္းစစ္ျဖစ္ပြားလာခဲ့သည္မွာေလးႏွစ္ေက ်ာ ္ ရွိလာၿပီျဖစ္သည္။ ျပည္တြင္း စစ္ေဘးဒဏ္ေၾကာင့္ ဆီးရီးယားႏိ ုင္ငံတြင္ လူေပါင္း ၂၅၀၀၀၀ ေက ်ာ ္ေသဆံ ုးခဲ ့ရၿပီး ေသဆံ ုးသူမ်ားအနက္ ထက္၀က္ခန္ ႔မွာအျပစ္မဲ့အရပ္သားမ်ားျဖစ္ၾကသည္။ ထိ ု ႔ျပင္ ကုလသမဂ္ၢ၏ ခန္ ႔မွန္းခ်က္မ်ားအရ ဆီးရီးယား ႏိ ုင္ငံသားရွစ္သန္းနီးပါးမွာ အိုးအိမ္မ်ားကိုစြန္ ႔ခြ ာ ထြက္ေျပးသြ ားခဲ ့ၾကၿပီး ေလးသန္းခန္ ႔မွာ အိမ္နီးခ်င္း ႏိ ုင္ငံမ်ားသိ ု ႔ စစ္ေျပးဒုက္ၡသည္မ်ားအျဖစ္ ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ေနၾကရသည္။ အိုးမဲ့အိမ္မဲ ့ႏွင္ ့ စစ္ေျပးဒုက္ၡသည္ စုစုေပါင္းမွာ၁၂ သန္းခန္ ႔ရွ ိေနသည့္အတြက္ စစ္မျဖစ္ပြားမီက ဆီးရီးယားႏိ ုင္ငံလူဦးေရ ၂၃ သန္း၏ တစ္၀က္ေက ်ာ ္ရွိေနသည္။ ထု ိ ႔ေၾကာင္ ့ လူသားခ်င္းစာနာ ေထာက္ထားမႈဆိ ုင္ရာ အကူအညီမ်ားေပးအပ္ႏိ ုင္ေရး အတြက္လည္း အခက္အခဲျဖစ္ေနသည္။ ဆီးရီးယား ပဋိပက္ၡသည္ ဆီးရီးယားလူ ႔အဖြ ဲ ႕အစည္း၊ အေျခခံအေဆာက္အအံ ုမ်ား၊ သမိ ုင္းအစဥ္အလာႀကီးမား သည့္ ယဥ္ေက ်းမႈအေမြအႏွစ္ အေဆာက္အအံ ုမ်ား၊ စီးပြ ားေရး စသည္ ့က႑အေတာ္မ်ားမ်ားအေပၚ ဆိ ုးက ်ဳိး သက္ေရာက္မႈမ်ား ျပင္းျပင္းထန္ထန္ထိခိ ုက္နစ္နာခဲ ့ရ သည္။ ျပည္တြင္းစစ္မျဖစ္ပြားမီက ဆီးရီးယားႏိ ုင္ငံသည္ စိုက္ပ်ဳိးေရးကိ ုအေျခခံသည္ ့ စီးပြ ားေရးျဖင့္ အေရွ ့အလယ္ပိ ုင္း ေဒသတြင္ ၀င္ေငြအလယ္အလတ္ရွ ိသည့္ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံျဖစ္ခဲ့ၿပီး စက္မႈလက္မႈလုပ္ငန္းမ်ား၊ ေရနံတင္ပိ ု ႔ေရာင္းခ်မႈ၊ ကုန္သြယ္မႈ၊ ခရီးသြ ားလုပ္ငန္း၊ ေကာင္းမြန္သည့္ က ်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈႏွင့္ ပညာေရးအဆင္ ့အတန္းျမင္ ့မားသည္ ့ ႏိ ုင္ငံျဖစ္ခဲ ့သည္။

သို ႔ေသာ္လည္း ယခုအခါ ေလးႏွစ္ေက ်ာ ္ျဖစ္ပြ ားခဲ ့ သည္ ့ ျပည္တြင္းစစ္ေဘးဒဏ္ေၾကာင္ ့ အစစအရာရာ ေျပာင္းလဲသြ ားခဲ ့ရၿပီျဖစ္သည္။ စစ္ေဘးဒုက္ၡေၾကာင္ ့ ဆီးရီးယားျပည္သူတိ ု ႔မွာ ၀င္ေငြမ်ားက်ဆင္းၿပီး အသက္ ေမြး၀မ္းေက်ာင္းျပဳႏိ ုင္ေရးအတြက္ မိသားစု၀င္မ်ား၏ အေျခခံလိ ုအပ္မ်ားရရွ ိေရးကိ ုပင္ ႐ုန္းကန္လႈပ္ရွ ားေနၾက ရသည္။ ျပည္တြင္းစစ္၏ အက ်ဳိးဆက္အျဖစ္ နယ္ပယ္ က႑အသီးသီးတြင္ ဆံ ုး႐ႈ ံးနစ္နာမႈမ်ားကို ေလ့လာ ၾကည္ ့ရလ ်ွင္- စီးပြ ားေရး ျပည္တြင္းစစ္စတင္ျဖစ္ပြားကတည္းက ဆီးရီး ယားႏိ ုင္ငံ၏ စီးပြားေရးက႑ထုတ္လုပ္ႏိ ုင္စြမ္းမွာ၈၀ ရာခိ ုင္ႏႈန္းနီးပါး ဆံုး႐ႈ ံးနစ္နာခဲ ့ရၿပီးျဖစ္သည္။ ယခု ေလာေလာဆယ္ ျပည္တြင္းစစ္ရပ္စဲသြားၿပီး ႏွစ္စဥ္ ဂ်ီဒီပီ ပ်မ္းမွ်ငါးရာခိ ုင္ႏႈန္း ပံ ုမွန္တိ ုးတက္သြ ားလ ်ွင္ပင္ ဆီးရီးယားႏိ ုင္ငံအေနျဖင္ ့ ၂၀၁၀ ျပည္ ့ႏွစ္က စီးပြ ားေရး အဆင္ ့အတန္းအေနအထားအတိ ုင္း ျပန္လည္ေရာက္ရွ ိ ႏိ ုင္ရန္ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ ခန္ ႔ အခ်ိန္ယူရဦးမည္ျဖစ္သည္။ ဆီးရီးယားႏိ ုင္ငံ၏ စီးပြ ားေရးမွာ ပ်က္စီးဆံ ုး႐ႈ ံးမႈတန္ဖိ ုး ႀကီးႀကီးမားမား ျဖစ္ပြ ားခဲ ့ရသည္ ့အတြက္ ရလဒ္အေနျဖင္ ့ လုပ္ငန္းမ်ားပိတ္သိမ္းျခင္း၊ ေဒ၀ါလီခံျခင္း၊ေလေၾကာင္း လိ ုင္းမ်ား ရပ္နားထားရျခင္း၊ စီးပြ ားေရးဆိ ုင္ရာ အေျခခံအေဆာက္အအံ ုမ်ား တိ ုက္ခိ ုက္ခံရျခင္းႏွင့္ ဖ်က္ဆီးခံရျခင္းတိ ု႔ ျဖစ္ေပၚခဲ ့သည္။ ယခင္က ဆီးရီး ယားႏိုင္ငံသည္ ေရနံႏွင္ ့သဘာ၀ဓာတ္ေငြ႕ထုတ္လုပ္ မႈတြင္ ထိပ္တန္းႏိ ုင္ငံတစ္ႏိ ုင္ငံ ျဖစ္ခဲ ့ေသာ္လည္း ျပည္တြင္းစစ္ စတင္ျဖစ္ပြားကတည္းက ထုတ္လုပ္မႈမ်ား သိသိသာသာ က ်ဆင္းခဲ ့သည္။ ဆီးရီးယားႏိုင္ငံသည္ ေရနံတင္ပို ႔ေရာင္းခ်ႏိုင္ျခင္း မရွိေတာ့သည္ ့အတြက္ ရလဒ္အေနျဖင့္ ဆီးရီးယား အစိ ုးရသည္ စြမ္းအင္က႑မွရရွ ိသည္ ့ ဘ႑ာေငြမ်ား သိသိသာသာက ်ဆင္းသြားခဲ ့ရသည္။ စိ ုက္ပ်ဳိးေရးက႑ တြင္လည္း ဆုတ္ယုတ္က ်ဆင္းလ ်က္ရွ ိၿပီး စားကုန္ ေသာက္ကုန္မ်ား အထူးသျဖင့္ ဂ်ဳံအေပၚမွ ီခိ ုအားထား ေနရမႈျမင့္တက္လာလ ်က္ရွိသည္။

ယခုအခါ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းအမ်ားစုမွာတန္ဖိ ုးႀကီး မားသည္ ့ ႏိ ုင္ငံျခားသြင္းကုန္ပစ္ၥည္းမ်ားအေပၚမွီခို အားထားေနရသည္။ ဆီးရီးယားေငြေၾကးတန္ဖိ ုးမွာ ဆက္လက္ေလ ်ာ့က ်ေနၿပီး အေမရိကန္ေဒၚလာေငြေၾကးမွာ ျမင့္တက္ေနသည္ ့အတြက္ အခ်ဳိ ႕ကုန္သည္မ်ား၊ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္မ်ားက ဆီးရီးယားေငြေၾကးေပါင္ကိ ု လက္မခံ လိ ုဘဲ ျငင္းဆန္ေနၾကသည္။ စီးပြ ားေရးတြင္ အဆိ ုးရြ ား ဆံ ုးမွ ာ အလုပ္သမားအင္အား ၄၈ ဒသမ ၈ ရာခိ ုင္ႏႈန္းမွာလုပ္လက္မဲ ့ျဖစ္ေနျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ဆီးရီးယားလူဦးေရ ထက္၀က္ေက်ာ္မွ ာ ဆင္းရဲခ်ဳိ ႕တဲ ့စြ ာ ေနထိ ုင္ေနၾကရၿပီး လူဦးေရ ၄ ဒသမ ၄ သန္းမွာ(ဆီးရီးယားလူဦးေရ ငါးပံ ုတစ္ပံ ု ) အဖတ္ဆယ္မရေလာက္ေအာင္ ခၽြတ္ၿခံ ဳက် ဆင္းရဲတြင္းနက္လ်က္ရွ ိၾကသည္။ အေျခခံအေဆာက္ အအံ ုမ်ား ျပည္တြင္းစစ္၏ ဒဏ္ရာဒဏ္ခ်က္မ်ားမွ ာ အေျခခံ အေဆာက္အအံုမ်ား ပ်က္စီးဆုံး႐ႈံးျခင္းျဖစ္သည္။ လက္နက္ကိ ုင္ အၾကမ္းဖက္အဖြဲ ႕အစည္းမ်ားက ပစ္မွတ္ ထားတိ ုက္ခိ ုက္မႈမ်ားေၾကာင္ ့လည္း အေျခခံအေဆာက္ အအံ ုမ်ား ပ်က္စီးရသည္။ အမ်ားဆံုးပ်က္စီးသည္ ့ က႑ မ်ားမွ ာ လ ်ွပ္စစ္ဓာတ္အားလိ ုင္းမ်ား၊ ေရပိ ုက္လိ ုင္းမ်ား၊ ဆည္ေျမာင္းတာတမံမ်ား၊ ေရနံခ်က္စက္႐ံ ုမ်ား၊ ပညာေရး အေဆာက္အအံုမ်ားႏွင္ ့ စိုက္ပ်ဳိးေရးဆိုင္ရာ အေျခခံ အေဆာက္အအံုမ်ားျဖစ္သည္။ ဆီးရီးယားကေလးငယ္ မ်ားမွာလည္း စာသင္ေက ်ာင္းမ်ားႏွင့္ ႏွစ္အတန္ၾကာ ေ၀းကြာခဲ့ရၿပီးျဖစ္သည္။ ဆီးရီးယားႏိုင္ငံရွိ ေဆး႐ံု ေဆးခန္း ၃၇ ရာခိ ုင္ႏႈန္းမွာ ဖ်က္ဆီးခံခဲ ့ရၿပီးေနာက္ထပ္ ၂၀ ရာခိ ုင္ႏႈန္းမွာ ျပည္တြင္းစစ္ကာလ အတြင္း ပ်က္စီး သြားခဲ့ရေၾကာင္း ကမ္ၻာ့က ်န္းမာေရးအဖြဲ ႕က ခန္ ႔မွန္း ထားသည္။ ျပည္သူမ်ားအတြက္ က ်န္းမာေရးေစာင္ ့ေရွ ာက္ ေပးႏိ ုင္မႈ ဆိ ုးရြ ားလ ်က္ရွ ိၿပီး အမ်ားစုမွာ ေဆး၀ါးကုသ နည္းအေျခခံေလာက္သာ တတ္ေျမာက္ထားသည္ ့ ေဒသခံ ေစတနာ့၀န္ထမ္းမ်ားျဖင္ ့သာ ကုသမႈခံယူေနၾကရသည္။ ဆီးရီးယားအစိုးရတပ္ႏွင္ ့ သူပုန္မ်ား၊ အိ ုင္အက္စ္ အဖြဲ ႕မ်ားၾကား တိ ုက္ပြ ဲမ်ား ျပင္းထန္စြာျဖစ္ပြားေနမႈ ေၾကာင္ ့ လ ်ွပ္စစ္မီးႏွင့္ ေရမွ ာမၾကာခဏ ျပတ္ေတာက္ လ ်က္ရွိသည္။ ထိ ု႔ျပင္ ဆီးရီးယားႏိ ုင္ငံ၏ ေရနံႏွင္ ့ သဘာ၀ဓာတ္ေငြ ႕ စူးစမ္းရွ ာေဖြေရးလုပ္ငန္းမ်ားကိ ုလည္း အကန္ ႔အသတ္မရွိရပ္ဆိုင္းထားသည္။ တိုက္ပြ ဲမ်ား ရပ္စဲသြ ားသည္ ့တိ ုင္ေအာင္ ဆီးရီးယားႏိ ုင္ငံ၏ စြမ္းအင္ က႑မွာ ျပည္တြင္းစစ္မျဖစ္ပြ ားမီက အေျခအေနမ်ဳိး ျပန္လည္ေရာက္ရွ ိေအာင္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြ ာ အခ်ိန္ယူ ျပင္ဆင္ရဦးမည္ျဖစ္သည္။ ဆီးရီးယားႏိ ုင္ငံ၏ ျပည္တြင္း ေရနံပိ ုက္လိ ုင္းကြန္ရက္မွာေကာင္း မြန္စြ ာတည္ေဆာက္ ထားၿပီး အေကာင္းဆံ ုးအသံ ုးခ်ႏိုင္ခဲ ့ေသာ္လည္း ယခု အခါ ျပည္တြင္းစစ္ႏွင္ ့ အဖ်က္အေမွ ာင္ ့လုပ္ရပ္မ်ားေၾကာင္ ့ ဆိ ုးဆိ ုးရြ ားရြ ားပ်က္စီးသြ ားခဲ့ရၿပီျဖစ္သည္။ ယဥ္ ေက ်းမႈႏွင္ ့ လူမႈေရး ဆီးရီးယားႏိုင္ငံ၏ သမိ ုင္းတန္ဖိုးႀကီးမားလွသည္ ့ ေရွးေဟာင္းအေဆာက္အအံ ုမ်ား၊ ေနရာမ်ားကိ ု အိ ုင္ အက္စစ္ေသြးႂကြမ်ားက ရည္ရြယ္ခ်က္ရွ ိရွ ိ ပစ္မွတ္ထား တိ ုက္ခိ ုက္ဖ်က္ဆီးလ ်က္ရွ ိသည္။ ဆီးရီးယားႏိ ုင္ငံရွ ိ ျပတိ ုက္မ်ား ပ်က္စီးဆံ ုး႐ႈ ံးရျခင္းသည္လည္း စိ ုးရိမ္ရသည္ ့ အေၾကာင္းတစ္ခုျဖစ္ၿပီး ယဥ္ေက ်းမႈတန္ဖိ ုးပမာဏ ႀကီးႀကီးမားမား ဆံ ုး႐ႈ ံးခဲ ့ရၿပီးျဖစ္သည္။ လက္နက္ကိ ုင္ ပဋိပက္ၡမ်ားၾကားတြင္ ျပတိ ုက္အေဆာက္အအံ ုမ်ား ထိခိ ုက္ပ်က္စီးမႈမ်ားလည္းရွ ိခဲ ့သည္။ ဆီးရီးယားႏိ ုင္ငံ၏ ယဥ္ေက ်းမႈအေမြအႏွစ္ပစ္ၥည္းမ်ားမွာေမွာင္ခိ ုေစ်းကြက္ ႏွင္ ့ ပုဂ္ၢလိကစုေဆာင္းသူမ်ားထံတြင္ ေပ်ာက္ဆံ ုးသြ ားခဲ ့ ရၿပီျဖစ္သည္။ ျဖစ္ပြားလ ်က္ရွိသည္ ့ ဆူပူအၾကမ္းဖက္ တိ ုက္ခိ ုက္မႈမ်ားကိ ု ထိန္းခ်ဳပ္တားဆီးႏိ ုင္ျခင္း မရွ ိလ ်ွင္ ဆီးရီးယားလူ ႔အဖြ ဲ ႕အစည္းသည္ အစိတ္စိတ္အျမႊ ာျမႊ ာ ၿပိ ဳကြ ဲပ်က္စီးသြ ားၿပီး ကြ ဲျပားျခားနားသည္ ့ ကမ္ၻ ာတစ္ခု ဖန္တီးေပးလိ ုက္သလိ ုျဖစ္ဖြယ္ရွိသည္။ အရာရာေျပာင္းလဲသြ ားၿပီး ဆီးရီးယားျပည္သူမ်ား အတြက္ စိတ္ေ၀ဒနာဒဏ္ရာဒဏ္ခ်က္မ်ားမွာနက္နက္ ႐ိႈင္း႐ိႈင္းက ်န္ရစ္ေနမည္ျဖစ္သည္။ တစ္ခ်ိန္က တက္တက္ႂကြႂကြျဖင္ ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိ ု ခ်စ္ျမတ္ႏိ ုးသည္ ့ လူ ႔အဖြ ဲ့အစည္းတြင္ ယခုအခါ အမုန္းတရားနာၾကည္း စိတ္မ်ားျပည့္ေနၿပီး ကြ ဲျပားသည္ ့ လူမ်ဳိးစုမ်ားၾကားတြင္ လည္း သံသယစိတ္မ်ားေၾကာင္ ့ အတူယွဥ္တြ ဲေနထိ ုင္ရန္ ေမွ်ာ္လင္ ့ႏိ ုင္မည္ မဟုတ္ေတာ့ေပ။ ယင္းတိ ု ႔မွာ ထင္သာျမင္သာေသာ ဆံ ုး႐ႈ ံးနစ္နာမႈမ်ား ျဖစ္သည္။ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ တိ ုးတက္စည္ပင္ လာခဲ ့သည္ ့ ဆီးရီးယားႏိ ုင္ငံ၏ ဖြ ံ႕ၿဖိ ဳးမႈအညႊန္းကိန္းမ်ား ႏွင္ ့ အရာအားလံ ုးမွာ ဆံ ုး႐ႈ ံးပ်က္စီးသြား ခဲ ့ရသည္။ ႏိ ုင္ငံ ေရးႏွင္ ့ ဖြ ံ့ၿဖိ ဳးတိ ုးတက္မႈမ်ား အံ ့ၾသရေလာက္ေအာင္ စြမ္းေဆာင္ႏိ ုင္ခဲ ့လ ်ွင္ပင္ ယခင္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈအညႊန္းကိန္း မ်ားသိ ု ႔ ျပန္လည္ေရာက္ရွိေအာင္ ႏွစ္မ်ားစြာ အခ်ိန္ယူ ေဆာင္ရြက္ရမည္ျဖစ္သည္။ သိ ု ႔ေသာ္လည္း ယခင္ကဲ ့သိ ု ႔ တက္ႂကြသည္ ့ စိတ္ဓာတ္မ်ား၊ အားမာန္မ်ား ဆီးရီး ယားတြင္ မရွ ိေတာ့ေပ။ ယခုျဖစ္ပြားေနသည္ ့ ျပည္တြင္းစစ္ကိ ု အခ်ိန္ကသာလ ်ွင္ အႏိုင္၊ အ႐ႈံး ဆံ ုးျဖတ္ေပးသြားမည္ျဖစ္သည္။ သို ႔ေသာ္ ေသခ်ာမႈတစ္ခုမွာဆီးရီးယားႏိ ုင္ငံသည္ ရွင္သန္ရပ္တည္ႏိ ုင္ေရးအတြက္ ႐ုန္းကန္ေနရျခင္းကိ ုပင္ ဆံ ုး႐ႈ ံးသြ ားခဲ ့ၿပီးျဖစ္သည္။ ေနာင္လာမည္ ့ ဆီးရီးယား မ်ဳိးဆက္သစ္မ်ားအေနျဖင္ ့ တစ္ခ်ိန္က ဆီးရီးယားဟုေခၚ သည္ ့ ႏိ ုင္ငံတစ္ႏိ ုင္ငံ ဤကမ္ၻ ာေပၚတြင္ တည္ရွ ိခဲ ့ဖူးသည္ ဟူေသာ ပံ ုျပင္မ်ားကိ ုသာ နားေထာင္ရလိမ္ ့မည္ျဖစ္သည္။ 

+ထြန္းေတာက္+