=လူထုက ်န္းမာေရး(ဝဲေရာဂါ)=

>

**Public Health** 
၀ဲ ဆိုတာ ကေလးေတြမွာ အၿဖစ္မ်ားပါတယ္ ။ အထူးသၿဖင္႔ သန္႕သန္႕ရွင္းရွင္း
မေနတ႔ဲ ကေလးေတြ ၊ သန္႔ရွင္းေရးကို မိဘေတြက ဂရုတစိုက္ ၿပဳလုပ္
 ေပးႏိုင္ၿခင္း မရွိတ႔ဲ ကေလး ေတြမွာ ၿဖစ္တတ္ပါတယ္ ။ တခ်ိဳ႕ လူလတ္ပိုင္း ၊
 လူငယ္ပိုင္း ေတြမွာလည္း ၿဖစ္တတ္ပါတယ္ ။ စာဖတ္သူေတြ ထဲမွာ
 ကိုယ္တိုင္ ၿဖစ္ဖူး တာမ်ိဳး ရွိႏိုင္သလို ၊ ပတ္၀န္းက ်င္မွာ ၀ဲ ေပါက္တ႔ဲ
သူေတြကို ေတြ႕ဖူးေကာင္း ေတြ႕ဖူး ၾကမွာပါ ။ ၀ဲ ေရာဂါပိုးေကာင္
 Sarcoptes scabiei ၀ဲ က ဘက္တီးရီးယား ေၾကာင္႔ ၿဖစ္တာလဲ
 မဟုတ္ပါဘူး ၊ ဗိုင္းရပ္စ္ ေၾကာင္႔လဲ မဟုတ္ပါဘူး ။ Sarcoptes scabiei
လို႕ေခၚတ႔ဲ အေကာင္ေလး ေတြေၾကာင္႔ ၿဖစ္တာပါ ။ အဲဒီအေကာင္ေတြ
က အေရၿပား ေအာက္ကို ၀င္ၿပီး လိွဳဏ္ေခါင္းေတြ တူးၿပီး တြားသြား
 ေနၾကတ႔ဲအခါ အေရၿပားက ယားလာပါတယ္ ။ ယားေတာ႔ကုတ္ ၊
 ကုတ္ေတာ႔ အေရၿပားက ပြန္းပဲ႔ၿပီး တၿခား ဗက္တီးရီးယားပိုးေတြ
 ၀င္လာၿပီး အနာၿဖစ္ ၊ အရည္တရႊဲရႊဲ န႔ဲ အနာကေတာ႔ ၀ဲစိုေပါ႕ ၊
 ေၿခာက္ၿပီး ယားေနတ႔ဲ ၀ဲ ကေတာ႔ ၀ဲေၿခာက္ေပါ႕ ။၀ဲက ေနရာ
 ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားမွာ ၿဖစ္ႏိုင္ပါတယ္ ။ အၿဖစ္မ်ား တာက ေၿခေခ်ာင္း ၊
 လက္ေခ်ာင္းေလးေတြ ၊ ဦးေခါင္း ၊ လည္ပင္း ၊ ခ်ိဳင္းၾကားေတြ မွာ
 ၿဖစ္တတ္ပါတယ္ ။ ၀ဲ ကို ကုလုိ႕ရပါတယ္ ။ ကုရတာ လြယ္သလား 
ခက္သလား ဆိုရင္ လူနာရဲ႕ အေနအထား ေပၚမူတည္ပါတယ္ ။ 
လူနာရဲ႕ တစ္ကိုယ္ေရ သန္႔ရွင္းမွဳ ၊ ပတ္၀န္းက ်င္သန္႔ရွင္းမွဳ ၊ 
ဆရာ၀န္ ညႊန္ၾကားခ်က္အေပၚလိုက္နာမွဳ စတ႔ဲ အခ်က္ေတြ ေပၚ
 မူတည္ပါတယ္ ။ ၀ဲ ဟာ ညဘက္မွာ ပိုၿပီး ယားယံ တက္ပါတယ္ ။
 ေန႔ဘက္မွာ မကုတ္မိေအာင္ သတိထားႏိုင္ေပမယ္႔ ညဘက္ အိပ္ရင္
 အမွတ္မထင္ ကုတ္မိ တာကေန အနာစို ၿဖစ္သြား တတ္ပါတယ္ ။ 
သတိထားဖို႔ လိုပါတယ္ ။ လက္သည္း ကို ေသခ်ာ ညွပ္ထားရပါမယ္ ။
 လက္သည္း ရွည္ကေန ကုတ္မိလို႔ အနာစုိၿဖစ္ၿပီး ကုသရ တာရွည္
 တတ္ပါတယ္ ။ မိမိ၀တ္တ႔ဲ အ၀တ္အစား ေတြ ကို ေသခ်ာေလ ်ွာ္ဖြတ္ ၊
 ေနလွမ္း ၊ မီးပူတိုက္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္ ။ ဒါမွသာ ၀ဲေရာဂါကို ၿဖစ္ေစတ႔ဲ
 Sarcoptes scabiei ဆိုတ႔ဲ အေကာင္ေတြ ေသသြားမွာၿဖစ္ပါတယ္။
 အ၀တ္အစားယူ၀တ္တာ ၊
 ေရာဂါရွိသူ ကုတင္အိပ္ယာမွာ အိပ္တာ ၊ အ၀တ္အထည္ ၊ 
အသုံးအေဆာင္ေတြကေန ကူးစက္ႏိုင္ပါတယ္ ။ ေဆးကုသမွဴအေနန႔ဲ
ကေတာ႔ ေရာဂါၿဖစ္ေစတ႔ဲ အေကာင္ကို သတ္ရပါမယ္ ။
 ဘီပီအိုင္က ထုတ္တ႔ဲ Burscabies က ၿမန္မာၿပည္မွာ ၀ဲ အတြက္
အသင္႔ေတာ္ဆုံးေဆး၀ါးပါပဲ ။
 ေဆးကို အနာၿဖစ္ေနတ႔ဲ ေနရာတင္မကပဲ ေၿခဆုံးေခါင္းဆုံးလိမ္းသင္႔ပါတယ္။ ။
ေသာက္ေဆးအေနန႔ဲကေတာ႔ သာမာန္အေနအထားမွာ မလိုအပ္ပါဘူး ။
 ကုတ္မိလို႔ အနာက ဗက္တီးရီးယားပိုးေတြ၀င္ၿပီ အေရ တရႊဲရြဲန႔ဲ
 စိုေနရင္ေတာ႔ အနာေၿခာက္ေအာင္ ၊ အနာထပ္မပြားေအာင္ လိုအပ္တ႔ဲ ပဋိဇီ၀ ေဆး၀ါးေတြန႔ဲ ေသခ်ာကုသေပးရပါတယ္ ။ အိမ္မွာ အတူေနတ႔ဲ 
တၿခားသူေတြလဲ တၿပိဳင္နက္တည္း ကုသမွဳခံယူသင္႔ပါတယ္ ။ 
ဒါမွသာ ေရာဂါပိုးခုိကပ္က ်န္မေနပဲ အၿမစ္ၿပတ္ သုတ္သင္ႏိုင္မွာပါ ။


 ++တစ္ကိုယ္ေရသန္႕ရွင္းေရးကို ေသခ်ာဂရုၿပဳမယ္+++

အ၀တ္အစား ၊ အသုံးအေဆာင္ေတြကိုပါ တခါတည္းေနလွမ္း ၊
 ေလ ်ွာ္ဖြတ္ ၊ မီးပူတိုက္မယ္ဆိုရင္ ၀ဲေရာဂါက
 မၾကာခင္ေပ်ာက္သြားႏိုင္ပါတယ္ ။ ၀ဲေရာဂါက ၿပန္ၿဖစ္တတ္
ပါတယ္ ။ Sarcoptes scabiei အမ ဟာ အေရၿပားေအာက္မွာ 
ဥဥ ၿပီး ၂၁ ရက္ၾကာရင္အေကာင္ေပါက္ပါတယ္ ။ ကေလးအခ်င္းခ်င္း 
၊ မိသားစု ၀င္ေတြ အခ်င္းခ်င္း တစ္ေယာက္ဆီက တစ္ေယာက္
 ကူးလိုက္ ေပ်ာက္လိုက္ သံသရာ လည္ေနတက္ပါတယ္ ။ 
ကုသမွဳမွန္ကန္ဖို႔ လိုအပ္သလို လူနာရွင္ ဘက္ကလည္း
 ေသခ်ာလိုက္နာေဆာင္ရြက္တက္ဖို႔ အေရးၾကီးပါတယ္ ။ 
မိမိပတ္၀န္းက ်င္မွာ မိဘေတြမသိနားမလည္လို႔ အေရတရႊဲရႊဲန႔ဲ 
၀ဲ စြဲေနတ႔ဲ ကေလးေတြေတြ႕မိရင္ မိဘေတြကို နားလည္ေအာင္
ရွင္းၿပၿပီး ကုသမွဴခံယူဖို႔ တိုက္တြန္းေပးေစလိုပါတယ္ ။ မိမိကိုယ္တိုင္
တတ္နိုင္ရင္လည္း ပါ၀င္ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးေစလိုပါတယ္ ။
 မိဘေတြရဲ႕ ဂရုစိုက္မွဳန႔ဲကင္းကြာၿပီးၿဖစ္သလိုေနတတ္တ႔ဲ 
ကေလးေလးေတြမွာ အၿဖစ္မ်ားတက္တ႔ဲ ေရာဂါၿဖစ္လို႔ပါ ။ 
မသိနားမလည္တ႔ဲ ကေလးေလး ေတြက သနားဖို႕ အရမ္းေကာင္း
ပါတယ္ ။ ေသခ်ာကုရင္ေပ်ာက္ကင္းႏိုင္သလို ၊ တကိုယ္ေရ
သန္႔ရွင္းမွဳေပၚမူတည္ၿပီး ၿပန္လည္ ကူးစက္ ႏိုင္တတ္တဲ့ေရာဂါလည္း
 ၿဖစ္တာမို႔ က်ေနာ္တို႔ ပတ္၀န္းက ်င္မွာ ၀ဲ ၿဖစ္ေနတ႔ဲသူကို
 ေတြ႕မိရင္ ကိုယ္ တတ္နိုင္သေလာက္ က ်န္းမာေရး ဗဟုသုတ
 ေလး ၿဖန္႕ေ၀ဖို႔ တိုက္တြန္း လိုက္ရပါတယ္ .....။။
 အေရၿပားမွာ ၀ဲ ကူးစက္ ေနတ႔ဲ ပုံတစ္ခ်ိဳ႕ကို ေဖာ္ၿပ ေပးလိုက္ပါတယ္ ။


 +Dr Zero+

**Public Health** 
၀ဲ ဆိုတာ ကေလးေတြမွာ အၿဖစ္မ်ားပါတယ္ ။ အထူးသၿဖင္႔ သန္႕သန္႕ရွင္းရွင္း
မေနတ႔ဲ ကေလးေတြ ၊ သန္႔ရွင္းေရးကို မိဘေတြက ဂရုတစိုက္ ၿပဳလုပ္
 ေပးႏိုင္ၿခင္း မရွိတ႔ဲ ကေလး ေတြမွာ ၿဖစ္တတ္ပါတယ္ ။ တခ်ိဳ႕ လူလတ္ပိုင္း ၊
 လူငယ္ပိုင္း ေတြမွာလည္း ၿဖစ္တတ္ပါတယ္ ။ စာဖတ္သူေတြ ထဲမွာ
 ကိုယ္တိုင္ ၿဖစ္ဖူး တာမ်ိဳး ရွိႏိုင္သလို ၊ ပတ္၀န္းက ်င္မွာ ၀ဲ ေပါက္တ႔ဲ
သူေတြကို ေတြ႕ဖူးေကာင္း ေတြ႕ဖူး ၾကမွာပါ ။ ၀ဲ ေရာဂါပိုးေကာင္
 Sarcoptes scabiei ၀ဲ က ဘက္တီးရီးယား ေၾကာင္႔ ၿဖစ္တာလဲ
 မဟုတ္ပါဘူး ၊ ဗိုင္းရပ္စ္ ေၾကာင္႔လဲ မဟုတ္ပါဘူး ။ Sarcoptes scabiei
လို႕ေခၚတ႔ဲ အေကာင္ေလး ေတြေၾကာင္႔ ၿဖစ္တာပါ ။ အဲဒီအေကာင္ေတြ
က အေရၿပား ေအာက္ကို ၀င္ၿပီး လိွဳဏ္ေခါင္းေတြ တူးၿပီး တြားသြား
 ေနၾကတ႔ဲအခါ အေရၿပားက ယားလာပါတယ္ ။ ယားေတာ႔ကုတ္ ၊
 ကုတ္ေတာ႔ အေရၿပားက ပြန္းပဲ႔ၿပီး တၿခား ဗက္တီးရီးယားပိုးေတြ
 ၀င္လာၿပီး အနာၿဖစ္ ၊ အရည္တရႊဲရႊဲ န႔ဲ အနာကေတာ႔ ၀ဲစိုေပါ႕ ၊
 ေၿခာက္ၿပီး ယားေနတ႔ဲ ၀ဲ ကေတာ႔ ၀ဲေၿခာက္ေပါ႕ ။၀ဲက ေနရာ
 ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားမွာ ၿဖစ္ႏိုင္ပါတယ္ ။ အၿဖစ္မ်ား တာက ေၿခေခ်ာင္း ၊
 လက္ေခ်ာင္းေလးေတြ ၊ ဦးေခါင္း ၊ လည္ပင္း ၊ ခ်ိဳင္းၾကားေတြ မွာ
 ၿဖစ္တတ္ပါတယ္ ။ ၀ဲ ကို ကုလုိ႕ရပါတယ္ ။ ကုရတာ လြယ္သလား 
ခက္သလား ဆိုရင္ လူနာရဲ႕ အေနအထား ေပၚမူတည္ပါတယ္ ။ 
လူနာရဲ႕ တစ္ကိုယ္ေရ သန္႔ရွင္းမွဳ ၊ ပတ္၀န္းက ်င္သန္႔ရွင္းမွဳ ၊ 
ဆရာ၀န္ ညႊန္ၾကားခ်က္အေပၚလိုက္နာမွဳ စတ႔ဲ အခ်က္ေတြ ေပၚ
 မူတည္ပါတယ္ ။ ၀ဲ ဟာ ညဘက္မွာ ပိုၿပီး ယားယံ တက္ပါတယ္ ။
 ေန႔ဘက္မွာ မကုတ္မိေအာင္ သတိထားႏိုင္ေပမယ္႔ ညဘက္ အိပ္ရင္
 အမွတ္မထင္ ကုတ္မိ တာကေန အနာစို ၿဖစ္သြား တတ္ပါတယ္ ။ 
သတိထားဖို႔ လိုပါတယ္ ။ လက္သည္း ကို ေသခ်ာ ညွပ္ထားရပါမယ္ ။
 လက္သည္း ရွည္ကေန ကုတ္မိလို႔ အနာစုိၿဖစ္ၿပီး ကုသရ တာရွည္
 တတ္ပါတယ္ ။ မိမိ၀တ္တ႔ဲ အ၀တ္အစား ေတြ ကို ေသခ်ာေလ ်ွာ္ဖြတ္ ၊
 ေနလွမ္း ၊ မီးပူတိုက္ဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္ ။ ဒါမွသာ ၀ဲေရာဂါကို ၿဖစ္ေစတ႔ဲ
 Sarcoptes scabiei ဆိုတ႔ဲ အေကာင္ေတြ ေသသြားမွာၿဖစ္ပါတယ္။
 အ၀တ္အစားယူ၀တ္တာ ၊
 ေရာဂါရွိသူ ကုတင္အိပ္ယာမွာ အိပ္တာ ၊ အ၀တ္အထည္ ၊ 
အသုံးအေဆာင္ေတြကေန ကူးစက္ႏိုင္ပါတယ္ ။ ေဆးကုသမွဴအေနန႔ဲ
ကေတာ႔ ေရာဂါၿဖစ္ေစတ႔ဲ အေကာင္ကို သတ္ရပါမယ္ ။
 ဘီပီအိုင္က ထုတ္တ႔ဲ Burscabies က ၿမန္မာၿပည္မွာ ၀ဲ အတြက္
အသင္႔ေတာ္ဆုံးေဆး၀ါးပါပဲ ။
 ေဆးကို အနာၿဖစ္ေနတ႔ဲ ေနရာတင္မကပဲ ေၿခဆုံးေခါင္းဆုံးလိမ္းသင္႔ပါတယ္။ ။
ေသာက္ေဆးအေနန႔ဲကေတာ႔ သာမာန္အေနအထားမွာ မလိုအပ္ပါဘူး ။
 ကုတ္မိလို႔ အနာက ဗက္တီးရီးယားပိုးေတြ၀င္ၿပီ အေရ တရႊဲရြဲန႔ဲ
 စိုေနရင္ေတာ႔ အနာေၿခာက္ေအာင္ ၊ အနာထပ္မပြားေအာင္ လိုအပ္တ႔ဲ ပဋိဇီ၀ ေဆး၀ါးေတြန႔ဲ ေသခ်ာကုသေပးရပါတယ္ ။ အိမ္မွာ အတူေနတ႔ဲ 
တၿခားသူေတြလဲ တၿပိဳင္နက္တည္း ကုသမွဳခံယူသင္႔ပါတယ္ ။ 
ဒါမွသာ ေရာဂါပိုးခုိကပ္က ်န္မေနပဲ အၿမစ္ၿပတ္ သုတ္သင္ႏိုင္မွာပါ ။


 ++တစ္ကိုယ္ေရသန္႕ရွင္းေရးကို ေသခ်ာဂရုၿပဳမယ္+++

အ၀တ္အစား ၊ အသုံးအေဆာင္ေတြကိုပါ တခါတည္းေနလွမ္း ၊
 ေလ ်ွာ္ဖြတ္ ၊ မီးပူတိုက္မယ္ဆိုရင္ ၀ဲေရာဂါက
 မၾကာခင္ေပ်ာက္သြားႏိုင္ပါတယ္ ။ ၀ဲေရာဂါက ၿပန္ၿဖစ္တတ္
ပါတယ္ ။ Sarcoptes scabiei အမ ဟာ အေရၿပားေအာက္မွာ 
ဥဥ ၿပီး ၂၁ ရက္ၾကာရင္အေကာင္ေပါက္ပါတယ္ ။ ကေလးအခ်င္းခ်င္း 
၊ မိသားစု ၀င္ေတြ အခ်င္းခ်င္း တစ္ေယာက္ဆီက တစ္ေယာက္
 ကူးလိုက္ ေပ်ာက္လိုက္ သံသရာ လည္ေနတက္ပါတယ္ ။ 
ကုသမွဳမွန္ကန္ဖို႔ လိုအပ္သလို လူနာရွင္ ဘက္ကလည္း
 ေသခ်ာလိုက္နာေဆာင္ရြက္တက္ဖို႔ အေရးၾကီးပါတယ္ ။ 
မိမိပတ္၀န္းက ်င္မွာ မိဘေတြမသိနားမလည္လို႔ အေရတရႊဲရႊဲန႔ဲ 
၀ဲ စြဲေနတ႔ဲ ကေလးေတြေတြ႕မိရင္ မိဘေတြကို နားလည္ေအာင္
ရွင္းၿပၿပီး ကုသမွဴခံယူဖို႔ တိုက္တြန္းေပးေစလိုပါတယ္ ။ မိမိကိုယ္တိုင္
တတ္နိုင္ရင္လည္း ပါ၀င္ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးေစလိုပါတယ္ ။
 မိဘေတြရဲ႕ ဂရုစိုက္မွဳန႔ဲကင္းကြာၿပီးၿဖစ္သလိုေနတတ္တ႔ဲ 
ကေလးေလးေတြမွာ အၿဖစ္မ်ားတက္တ႔ဲ ေရာဂါၿဖစ္လို႔ပါ ။ 
မသိနားမလည္တ႔ဲ ကေလးေလး ေတြက သနားဖို႕ အရမ္းေကာင္း
ပါတယ္ ။ ေသခ်ာကုရင္ေပ်ာက္ကင္းႏိုင္သလို ၊ တကိုယ္ေရ
သန္႔ရွင္းမွဳေပၚမူတည္ၿပီး ၿပန္လည္ ကူးစက္ ႏိုင္တတ္တဲ့ေရာဂါလည္း
 ၿဖစ္တာမို႔ က်ေနာ္တို႔ ပတ္၀န္းက ်င္မွာ ၀ဲ ၿဖစ္ေနတ႔ဲသူကို
 ေတြ႕မိရင္ ကိုယ္ တတ္နိုင္သေလာက္ က ်န္းမာေရး ဗဟုသုတ
 ေလး ၿဖန္႕ေ၀ဖို႔ တိုက္တြန္း လိုက္ရပါတယ္ .....။။
 အေရၿပားမွာ ၀ဲ ကူးစက္ ေနတ႔ဲ ပုံတစ္ခ်ိဳ႕ကို ေဖာ္ၿပ ေပးလိုက္ပါတယ္ ။


 +Dr Zero+