=လူထုက ်န္းမာေရး(သြားတိုက္ပါ)=

>

**Public Health**
++ဘာေၾကာင့္ သြားတိုက္ သင့္တာလဲ ဆရာ။

သြားတိုက္တာက သြားေတြကို သန္႔ရွင္းေအာင္ တိုက္ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ခံတြင္းထဲမွာ ဘက္တီး ရီးယားပိုးေတြ ရွိေနပါတယ္။ စားလိုက္တဲ့ အစာေတြနဲ႔ တံေတြး ဓာတ္ပ စၥည္းေတြ ဓာတ္ျပဳၿပီး ဘက္တီး ရီးယား အကြက္လႊာ (Bacterial Plaque) ေတြ ျဖစ္လာ ပါတယ္။ အဲဒီဘက္ တီးရီးယား အကြက္လႊာ ထဲပါတဲ့ ပိုးေတြက သြားမ်က္ႏွာျပင္မွာ တြယ္ကပ္ၿပီး အစားအစာနဲ႔ ဓာတ္ျပဳရာက ထြက္လာတဲ့ ျဒပ္ေပါင္း (End Products or Metabolic Products) ေတြက သြားေတြကို ပ်က္စီး ေစပါတယ္။ သြားဖံုးေတြကို ေလာင္ကၽြမ္း ေစပါတယ္။ သြားေတြမွာ ကပ္ၿငိေနတဲ့ ဘက္တီးရီးယား အကြက္လႊာေတြကို ဖယ္ရွားလိုက္ရင္ ခံတြင္း သန္႔ရွင္း သြားၿပီး သြားပိုးစား ေရာဂါ၊ သြားဖံုးေရာင္တာ၊ သြားျမစ္ဝွမ္း ေရာဂါနဲ႔ ေရစီး ကမ္းၿပိဳ ေရာဂါတို႔ မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ ႏိုင္ပါတယ္။ ခံတြင္းထဲမွာ Lactobacillus၊ Acidophilus၊ Streptoccocus နဲ႔ Mutans အစရွိတဲ့ ပိုးေတြနဲ႔ စားႂကြင္း စားက ်န္ေတြ ဓာတ္ျပဳရာက အက္စစ္ငရဲမီးကို ထုတ္ေပးပါတယ္။ အဲဒီငရဲမီးက သြားေတြကို ပိုးစား ေစပါတယ္။ သြားဖံုးေရာဂါ ျဖစ္ေစတဲ့ တျခားအုပ္စုနဲ႔ ဓာတ္ျပဳသလို စားႂကင္း စားက ်န္ ေတြနဲ႔ ဓာတ္ျပဳၿပီး အဆိပ္ေတြ ထုတ္လုိက္ ပါတယ္။ အဲဒီ အဆိပ္ေတြက သြားဖံုးကို စားၿပီး သြားျမစ္ဝွမ္း ေရာဂါကို ျဖစ္ေစပါတယ္။ ေရစီးကမ္းၿပိဳ ေရာဂါကို ျဖစ္ေစ ပါတယ္။ ခံတြင္းထဲမွာ ရွိတဲ့ ဘက္တီးရီးယား အကြက္လႊာကို ဖယ္ရွားဖို႔ စနစ္မွန္ သြားတိုက္ နည္းကို သံုးရပါမယ္။ ခံတြင္းသန္႔ရွင္းရင္ သြားပိုးစား ေရာဂါနဲ႔ သြားဖံုးေရာဂါတို႔ မျဖစ္ေစ ႏိုင္ပါဘူး။

 ++ဘက္တီးရီးယား အကြက္လႊာက သြားမ်က္ႏွာျပင္ ေနရာတိုင္းမွာ ရွိေန တတ္ပါ သလား ဆရာ။

ရွိေန ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သြားႏွစ္ေခ်ာင္း ၾကားေနရာေတြ၊ အစာဝါးတဲ့ သြားမ်က္ႏွာျပင္ရွိ အဖု အခ်ဳိင့္ေတြ၊ Fissure လို႔ေခၚတဲ့ သြားမ်က္ႏွာျပင္ရွိ အေရးေၾကာင္းေတြေပၚ မွာ တြယ္ကပ္ ေနႏိုင္ပါတယ္။ သြားမွာရွိတဲ့ အေခါင္း၊ အေပါက္၊ အေသစိုက္ထားတဲ့ သြားတု၊ အံကပ္အရွင္ရဲ႕ အတြင္းသား ပိုင္းေတြ၊ သြားမညီညာလို႔ သြားညႇိဖို႔ တပ္ဆင္ထားတဲ့ ကိရိယာ (Orthodontic Fixed Appli-ance) ေတြမွာလည္း ကပ္ညိႏိုင္ပါတယ္။ သြားအလွဆင္တဲ့ စိန္တုေတြမွာလည္း ေတြ႕ႏိုင္ ပါတယ္။

  ++ဘက္တီးရီးယား အကြက္လႊာကို သာမန္မ်က္စိနဲ႔ ျမင္ႏိုင္ပါသလားဆရာ။ 


ဘက္တီးရီးယား အကြက္လႊာကို သာမန္မ်က္စိနဲ႔ တိုက္႐ိုက္ မေတြ႕ျမင္ ႏိုင္ေပမယ့္ ဘက္တီးရီးယား အကြက္လႊာ ကပ္ၿငိေနႏိုင္တဲ့ သြားေခ်းေတြ၊ သြားေက ်ာက္ ေတြနဲ႔ စားႂကြင္း စားက ်န္ေတြ ကိုေတာ့ ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။ ခံတြင္းအနံ႔ဆိုး ထြက္တာလည္း ခံစား ႏိုင္ပါတယ္။ ဘက္တီးရီးယား အကြက္လႊာကို ေတြ႕ရွိခ်င္တယ္ဆိုရင္ ပန္းေရာင္ရွိတဲ့ အေရာင္ဆိုးေဆးျပား (Disclosing Tablets) ကို အသံုးျပဳလိုက္ရင္ ႐ိုး႐ိုးသာမန္မ်က္စိနဲ႔ ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီ ေဆးျပားေတြကို ပါးစပ္ထဲ ထည့္ၿပီး ေၾကညက္ေအာင္ ဝါးစား လိုက္ပါ။ ႏွံ႔စပ္ေအာင္ ဝါးစားၿပီးရင္ ေရနဲ႔ ပလုတ္ က ်င္းပါ။ မွန္ကို ၾကည့္လိုက္ရင္ မွန္ထဲမွာ အနီေရာင္ စြန္းထင္ေနတဲ့ သြားေတြကို ေတြ႕ရ ပါလိမ့္မယ္။ တကယ္လို႔ ဘက္တီးရီးယား အကြက္လႊာေတြ မ်ားေနရင္ ခံတြင္းတစ္ခုလံုး နီျမန္း ေနပါ လိမ့္မယ္။ ဘက္တီးရီးယား အကြက္လႊာ အနည္းငယ္ပဲ ရွိေနရင္ ပန္းႏုေရာင္ ျဖစ္ေန ပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီဘက္တီးရီးယား အကြက္လႊာေတြကို သြားတိုက္ ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သြားတိုက္တယ္ ဆိုတာက သြားျဖဴေစဖို႔ သက္သက္သာ မဟုတ္ဘဲ သြားမွာ တြယ္ကပ္ေနတဲ့ ေရာဂါ ျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ ဘက္တီးရီးယား အကြက္လႊာေတြ ကို ထိထိ ေရာက္ေရာက္ ဖယ္ရွားႏိုင္ဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ စနစ္မွန္ သြားတိုက္နည္းကို အသံုးျပဳၿပီးေနာက္ တစ္ႀကိမ္မွာ အေရာင္ဆိုး ေဆးျပားေတြကို ဝါးစားၿပီး မွန္ၾကည့္ လိုက္ပါ။ သန္႔စင္တဲ့ အေနအထားကို ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။ 

++ခံတြင္းသန္႔စင္ဖို႔ ဘယ္လိုနည္းကို သံုးရမလဲ ဆရာ။

 ခံတြင္းသန္႔စင္ဖို႔ရာ အတြက္- (၁) လက္ေတြ႕ ပြတ္တုိက္သန္႔စင္တဲ့နည္း (Mechanical Method)နဲ႔ 
(၂) ဓာတုေဆးရည္အသံုးျပဳၿပီး သန္႔စင္တဲ့နည္း (Chemical Method) ကို သံုးရပါမယ္။ လက္ေတြ႕ ပြတ္တိုက္ သန္႔စင္တဲ့ နည္းေတြကေတာ့ သြားတိုက္တာ (Tooth Brushing)၊ သြားၾကား ပြတ္ႀကိဳး ထိုးတာ (Dental Flossing)၊ သြားၾကား ထိုးတာ Using Toothpick)နဲ႔ သြားႏွစ္ေခ်ာင္းၾကား သန္႔စင္တဲ့ ကိရိယာသံုးတာ (Interdental Cleaner) စတဲ့နည္းေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဓာတုေဗဒ နည္းကေတာ့ သြားနဲ႔ခံတြင္း သန္႔စင္ေစတဲ့ ငံုေဆးေတြနဲ႔ ပလုတ္က ်င္း ေဆးရည္ ေတြနဲ႔ သန္႔စင္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ 

++သြားကို ဘယ္အခ်ိန္တိုက္ရမလဲဆရာ။ 

 ေန႔စဥ္ နံနက္စာစားၿပီး တစ္ႀကိမ္နဲ႔ ညစာစားၿပီး အိပ္ရာ မဝင္မီ တစ္ႀကိမ္ သြားတိုက္ ရပါမယ္။ သြားတိုက္ဖို႔ ပိုၿပီး အေရးႀကီးတာက ညအိပ္ရာမဝင္ခင္ ခံတြင္းကို စနစ္တက ်အခ်ိန္ေပးၿပီး တိုက္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါမွ တစ္ေန႔လံုး စားထားတဲ့ စားႂကြင္းစားက ်န္ေတြနဲ႔အတူ ဘက္တီးရီးယား အကြက္လႊာ ကင္းစင္သြားမွာပါ။

 ++သြားကို ဘယ္ေလာက္ၾကာၾကာ တိုက္ရမလဲ ဆရာ။ 

သံုးမိနစ္- ငါးမိနစ္ခန္႔ တုိက္ပါ။ ကေလးငယ္ေတြကို မိခင္က သြားပြတ္တံ ေသးေသး ဒါမွမဟုတ္ လက္မွာ စြပ္ရတဲ့ သြားတိုက္တံနဲ႔ တိုက္ေပးပါ။ မူႀကိဳကေလးေတြကို မိခင္က ထိန္းၿပီး အိမ္မွာ မွန္မွန္ တိုက္ေပးပါ။ ေက ်ာင္းမွာဆိုရင္ ဆရာမေတြရဲ႕ ႀကီးၾကပ္ကြပ္ကဲမႈ လိုပါတယ္။

 ++ဘယ္လို သြားပြတ္တံကို သံုးရမလဲဲဲဆရာ။ 

လက္ကိုင္ ညီညာ ေျဖာင့္ျဖဴးတဲ့ သြားပြတ္တံနဲ႔ မေပ်ာ့လြန္း၊ မမာလြန္းတဲ့ ဝက္မွင္ဘီးပါ သြားပြတ္တံကို သံုးရပါမယ္။ ဝက္မွင္ဘီးရဲ႕ မ်က္ႏွာျပင္က ညီညာေနရပါမယ္။ အခ်ဳိင့္နဲ႔ အခၽြန္ အတက္ပါတဲ့ ဝက္မွင္ဘီးပါ သြားပြတ္တံကို မသံုးရပါဘူး။ 

++ဘယ္လို သြားတိုက္ေဆးမ်ဳိး သံုးသင့္ပါသလဲ ဆရာ။ 

 ေရွးယခင္က သာမန္ သြားတိုက္ေဆးကို သံုးခဲ့ၾကပါတယ္။ အခုအခါ မွာေတာ့ ေဆးသိပၸံ ပညာရွင္ ေတြရဲ႕ ေလ့လာခ်က္အရ ဖလို႐ိုက္ပါတဲ့ သြားတိုက္ ေဆးကို အသံုးမ်ား ၾကပါတယ္။ ဖလို႐ိုက္က သြားပိုးစားေရာဂါကို အဓိက ကာကြယ္ေပးပါတယ္။ ဖလို႐ိုက္ဓာတ္နည္းပါးရင္ သြားပိုးစားေရာဂါကို ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေသာက္ေရမွာ ဖလို႐ိုက္အမ်ားႀကီး ပါရင္ေတာ့ သြားရဲ႕ မ်က္ႏွာျပင္ကို ေျပာင္းလဲေစတဲ့ ေရာဂါ (Fluorosis) ျဖစ္ေစႏိုင္ ပါတယ္။ 

 ++သြားပြတ္တံကို ဘယ္ႏွလတစ္ႀကိမ္ လဲလွယ္အသံုးျပဳရမလဲ ဆရာ။

 အၾကမ္းဖ်င္း အားျဖင့္ သြားပြတ္တံကို သံုးလ တစ္ႀကိမ္ လဲလွယ္ အသံုးျပဳႏိုင္ ပါတယ္။ အတိအက ်ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ သြားပြတ္တံ ဝက္မွင္ဘီးက ဖြာလန္ၾကဲၿပီး ေနာက္ ကို လန္လာရင္ လဲရပါမယ္။ 
သြားပြတ္တံက က ်ဳိ းပဲ့ၿပီး ပ်က္စီး သြားရင္လဲ ရပါမယ္။

+ျမ၀တီ+

**Public Health**
++ဘာေၾကာင့္ သြားတိုက္ သင့္တာလဲ ဆရာ။

သြားတိုက္တာက သြားေတြကို သန္႔ရွင္းေအာင္ တိုက္ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ခံတြင္းထဲမွာ ဘက္တီး ရီးယားပိုးေတြ ရွိေနပါတယ္။ စားလိုက္တဲ့ အစာေတြနဲ႔ တံေတြး ဓာတ္ပ စၥည္းေတြ ဓာတ္ျပဳၿပီး ဘက္တီး ရီးယား အကြက္လႊာ (Bacterial Plaque) ေတြ ျဖစ္လာ ပါတယ္။ အဲဒီဘက္ တီးရီးယား အကြက္လႊာ ထဲပါတဲ့ ပိုးေတြက သြားမ်က္ႏွာျပင္မွာ တြယ္ကပ္ၿပီး အစားအစာနဲ႔ ဓာတ္ျပဳရာက ထြက္လာတဲ့ ျဒပ္ေပါင္း (End Products or Metabolic Products) ေတြက သြားေတြကို ပ်က္စီး ေစပါတယ္။ သြားဖံုးေတြကို ေလာင္ကၽြမ္း ေစပါတယ္။ သြားေတြမွာ ကပ္ၿငိေနတဲ့ ဘက္တီးရီးယား အကြက္လႊာေတြကို ဖယ္ရွားလိုက္ရင္ ခံတြင္း သန္႔ရွင္း သြားၿပီး သြားပိုးစား ေရာဂါ၊ သြားဖံုးေရာင္တာ၊ သြားျမစ္ဝွမ္း ေရာဂါနဲ႔ ေရစီး ကမ္းၿပိဳ ေရာဂါတို႔ မျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ ႏိုင္ပါတယ္။ ခံတြင္းထဲမွာ Lactobacillus၊ Acidophilus၊ Streptoccocus နဲ႔ Mutans အစရွိတဲ့ ပိုးေတြနဲ႔ စားႂကြင္း စားက ်န္ေတြ ဓာတ္ျပဳရာက အက္စစ္ငရဲမီးကို ထုတ္ေပးပါတယ္။ အဲဒီငရဲမီးက သြားေတြကို ပိုးစား ေစပါတယ္။ သြားဖံုးေရာဂါ ျဖစ္ေစတဲ့ တျခားအုပ္စုနဲ႔ ဓာတ္ျပဳသလို စားႂကင္း စားက ်န္ ေတြနဲ႔ ဓာတ္ျပဳၿပီး အဆိပ္ေတြ ထုတ္လုိက္ ပါတယ္။ အဲဒီ အဆိပ္ေတြက သြားဖံုးကို စားၿပီး သြားျမစ္ဝွမ္း ေရာဂါကို ျဖစ္ေစပါတယ္။ ေရစီးကမ္းၿပိဳ ေရာဂါကို ျဖစ္ေစ ပါတယ္။ ခံတြင္းထဲမွာ ရွိတဲ့ ဘက္တီးရီးယား အကြက္လႊာကို ဖယ္ရွားဖို႔ စနစ္မွန္ သြားတိုက္ နည္းကို သံုးရပါမယ္။ ခံတြင္းသန္႔ရွင္းရင္ သြားပိုးစား ေရာဂါနဲ႔ သြားဖံုးေရာဂါတို႔ မျဖစ္ေစ ႏိုင္ပါဘူး။

 ++ဘက္တီးရီးယား အကြက္လႊာက သြားမ်က္ႏွာျပင္ ေနရာတိုင္းမွာ ရွိေန တတ္ပါ သလား ဆရာ။

ရွိေန ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သြားႏွစ္ေခ်ာင္း ၾကားေနရာေတြ၊ အစာဝါးတဲ့ သြားမ်က္ႏွာျပင္ရွိ အဖု အခ်ဳိင့္ေတြ၊ Fissure လို႔ေခၚတဲ့ သြားမ်က္ႏွာျပင္ရွိ အေရးေၾကာင္းေတြေပၚ မွာ တြယ္ကပ္ ေနႏိုင္ပါတယ္။ သြားမွာရွိတဲ့ အေခါင္း၊ အေပါက္၊ အေသစိုက္ထားတဲ့ သြားတု၊ အံကပ္အရွင္ရဲ႕ အတြင္းသား ပိုင္းေတြ၊ သြားမညီညာလို႔ သြားညႇိဖို႔ တပ္ဆင္ထားတဲ့ ကိရိယာ (Orthodontic Fixed Appli-ance) ေတြမွာလည္း ကပ္ညိႏိုင္ပါတယ္။ သြားအလွဆင္တဲ့ စိန္တုေတြမွာလည္း ေတြ႕ႏိုင္ ပါတယ္။

  ++ဘက္တီးရီးယား အကြက္လႊာကို သာမန္မ်က္စိနဲ႔ ျမင္ႏိုင္ပါသလားဆရာ။ 


ဘက္တီးရီးယား အကြက္လႊာကို သာမန္မ်က္စိနဲ႔ တိုက္႐ိုက္ မေတြ႕ျမင္ ႏိုင္ေပမယ့္ ဘက္တီးရီးယား အကြက္လႊာ ကပ္ၿငိေနႏိုင္တဲ့ သြားေခ်းေတြ၊ သြားေက ်ာက္ ေတြနဲ႔ စားႂကြင္း စားက ်န္ေတြ ကိုေတာ့ ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။ ခံတြင္းအနံ႔ဆိုး ထြက္တာလည္း ခံစား ႏိုင္ပါတယ္။ ဘက္တီးရီးယား အကြက္လႊာကို ေတြ႕ရွိခ်င္တယ္ဆိုရင္ ပန္းေရာင္ရွိတဲ့ အေရာင္ဆိုးေဆးျပား (Disclosing Tablets) ကို အသံုးျပဳလိုက္ရင္ ႐ိုး႐ိုးသာမန္မ်က္စိနဲ႔ ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီ ေဆးျပားေတြကို ပါးစပ္ထဲ ထည့္ၿပီး ေၾကညက္ေအာင္ ဝါးစား လိုက္ပါ။ ႏွံ႔စပ္ေအာင္ ဝါးစားၿပီးရင္ ေရနဲ႔ ပလုတ္ က ်င္းပါ။ မွန္ကို ၾကည့္လိုက္ရင္ မွန္ထဲမွာ အနီေရာင္ စြန္းထင္ေနတဲ့ သြားေတြကို ေတြ႕ရ ပါလိမ့္မယ္။ တကယ္လို႔ ဘက္တီးရီးယား အကြက္လႊာေတြ မ်ားေနရင္ ခံတြင္းတစ္ခုလံုး နီျမန္း ေနပါ လိမ့္မယ္။ ဘက္တီးရီးယား အကြက္လႊာ အနည္းငယ္ပဲ ရွိေနရင္ ပန္းႏုေရာင္ ျဖစ္ေန ပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီဘက္တီးရီးယား အကြက္လႊာေတြကို သြားတိုက္ ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သြားတိုက္တယ္ ဆိုတာက သြားျဖဴေစဖို႔ သက္သက္သာ မဟုတ္ဘဲ သြားမွာ တြယ္ကပ္ေနတဲ့ ေရာဂါ ျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ ဘက္တီးရီးယား အကြက္လႊာေတြ ကို ထိထိ ေရာက္ေရာက္ ဖယ္ရွားႏိုင္ဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ စနစ္မွန္ သြားတိုက္နည္းကို အသံုးျပဳၿပီးေနာက္ တစ္ႀကိမ္မွာ အေရာင္ဆိုး ေဆးျပားေတြကို ဝါးစားၿပီး မွန္ၾကည့္ လိုက္ပါ။ သန္႔စင္တဲ့ အေနအထားကို ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။ 

++ခံတြင္းသန္႔စင္ဖို႔ ဘယ္လိုနည္းကို သံုးရမလဲ ဆရာ။

 ခံတြင္းသန္႔စင္ဖို႔ရာ အတြက္- (၁) လက္ေတြ႕ ပြတ္တုိက္သန္႔စင္တဲ့နည္း (Mechanical Method)နဲ႔ 
(၂) ဓာတုေဆးရည္အသံုးျပဳၿပီး သန္႔စင္တဲ့နည္း (Chemical Method) ကို သံုးရပါမယ္။ လက္ေတြ႕ ပြတ္တိုက္ သန္႔စင္တဲ့ နည္းေတြကေတာ့ သြားတိုက္တာ (Tooth Brushing)၊ သြားၾကား ပြတ္ႀကိဳး ထိုးတာ (Dental Flossing)၊ သြားၾကား ထိုးတာ Using Toothpick)နဲ႔ သြားႏွစ္ေခ်ာင္းၾကား သန္႔စင္တဲ့ ကိရိယာသံုးတာ (Interdental Cleaner) စတဲ့နည္းေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဓာတုေဗဒ နည္းကေတာ့ သြားနဲ႔ခံတြင္း သန္႔စင္ေစတဲ့ ငံုေဆးေတြနဲ႔ ပလုတ္က ်င္း ေဆးရည္ ေတြနဲ႔ သန္႔စင္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ 

++သြားကို ဘယ္အခ်ိန္တိုက္ရမလဲဆရာ။ 

 ေန႔စဥ္ နံနက္စာစားၿပီး တစ္ႀကိမ္နဲ႔ ညစာစားၿပီး အိပ္ရာ မဝင္မီ တစ္ႀကိမ္ သြားတိုက္ ရပါမယ္။ သြားတိုက္ဖို႔ ပိုၿပီး အေရးႀကီးတာက ညအိပ္ရာမဝင္ခင္ ခံတြင္းကို စနစ္တက ်အခ်ိန္ေပးၿပီး တိုက္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါမွ တစ္ေန႔လံုး စားထားတဲ့ စားႂကြင္းစားက ်န္ေတြနဲ႔အတူ ဘက္တီးရီးယား အကြက္လႊာ ကင္းစင္သြားမွာပါ။

 ++သြားကို ဘယ္ေလာက္ၾကာၾကာ တိုက္ရမလဲ ဆရာ။ 

သံုးမိနစ္- ငါးမိနစ္ခန္႔ တုိက္ပါ။ ကေလးငယ္ေတြကို မိခင္က သြားပြတ္တံ ေသးေသး ဒါမွမဟုတ္ လက္မွာ စြပ္ရတဲ့ သြားတိုက္တံနဲ႔ တိုက္ေပးပါ။ မူႀကိဳကေလးေတြကို မိခင္က ထိန္းၿပီး အိမ္မွာ မွန္မွန္ တိုက္ေပးပါ။ ေက ်ာင္းမွာဆိုရင္ ဆရာမေတြရဲ႕ ႀကီးၾကပ္ကြပ္ကဲမႈ လိုပါတယ္။

 ++ဘယ္လို သြားပြတ္တံကို သံုးရမလဲဲဲဆရာ။ 

လက္ကိုင္ ညီညာ ေျဖာင့္ျဖဴးတဲ့ သြားပြတ္တံနဲ႔ မေပ်ာ့လြန္း၊ မမာလြန္းတဲ့ ဝက္မွင္ဘီးပါ သြားပြတ္တံကို သံုးရပါမယ္။ ဝက္မွင္ဘီးရဲ႕ မ်က္ႏွာျပင္က ညီညာေနရပါမယ္။ အခ်ဳိင့္နဲ႔ အခၽြန္ အတက္ပါတဲ့ ဝက္မွင္ဘီးပါ သြားပြတ္တံကို မသံုးရပါဘူး။ 

++ဘယ္လို သြားတိုက္ေဆးမ်ဳိး သံုးသင့္ပါသလဲ ဆရာ။ 

 ေရွးယခင္က သာမန္ သြားတိုက္ေဆးကို သံုးခဲ့ၾကပါတယ္။ အခုအခါ မွာေတာ့ ေဆးသိပၸံ ပညာရွင္ ေတြရဲ႕ ေလ့လာခ်က္အရ ဖလို႐ိုက္ပါတဲ့ သြားတိုက္ ေဆးကို အသံုးမ်ား ၾကပါတယ္။ ဖလို႐ိုက္က သြားပိုးစားေရာဂါကို အဓိက ကာကြယ္ေပးပါတယ္။ ဖလို႐ိုက္ဓာတ္နည္းပါးရင္ သြားပိုးစားေရာဂါကို ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ေသာက္ေရမွာ ဖလို႐ိုက္အမ်ားႀကီး ပါရင္ေတာ့ သြားရဲ႕ မ်က္ႏွာျပင္ကို ေျပာင္းလဲေစတဲ့ ေရာဂါ (Fluorosis) ျဖစ္ေစႏိုင္ ပါတယ္။ 

 ++သြားပြတ္တံကို ဘယ္ႏွလတစ္ႀကိမ္ လဲလွယ္အသံုးျပဳရမလဲ ဆရာ။

 အၾကမ္းဖ်င္း အားျဖင့္ သြားပြတ္တံကို သံုးလ တစ္ႀကိမ္ လဲလွယ္ အသံုးျပဳႏိုင္ ပါတယ္။ အတိအက ်ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ သြားပြတ္တံ ဝက္မွင္ဘီးက ဖြာလန္ၾကဲၿပီး ေနာက္ ကို လန္လာရင္ လဲရပါမယ္။ 
သြားပြတ္တံက က ်ဳိ းပဲ့ၿပီး ပ်က္စီး သြားရင္လဲ ရပါမယ္။

+ျမ၀တီ+